Ïðî÷èòàíèé :  13621
|
Òâîð÷³ñòü |
Á³îãðàô³ÿ |
Êðèòèêà
"Äóìè ìî¿, äóìè ìî¿..."
***
Äóìè ìî¿, äóìè ìî¿,
Ëèõî ìåí³ ç âàìè!
Íàùî ñòàëè íà ïàïåð³
Ñóìíèìè ðÿäàìè?..
×îì âàñ â³òåð íå ðîçâ³ÿâ
 ñòåïó, ÿê ïèëèíó?
×îì âàñ ëèõî íå ïðèñïàëî,
ßê ñâîþ äèòèíó?..
Áî âàñ ëèõî íà ñâ³ò íà ñì³õ ïîðîäèëî,
Ïîëèâàëè ñëüîçè... ÷îì íå çàòîïèëè,
Íå âèíåñëè â ìîðå, íå ðîçìèëè â ïîë³?.
Íå ïèòàëè á ëþäå, ùî â ìåíå áîëèòü,
Íå ïèòàëè á, çà ùî ïðîêëèíàþ äîëþ,
×îãî íóäæó ñâ³òîì? «Í³÷îãî ðîáèòü»,—
Íå ñêàçàëè á íà ñì³õ...
Êâ³òè ìî¿, ä³òè!
Íàùî æ âàñ êîõàâ ÿ, íàùî äîãëÿäàâ?
×è çàïëà÷å ñåðöå îäíî íà âñ³ì ñâ³ò³,
ßê ÿ ç âàìè ïëàêàâ?.. Ìîæå, ³ âãàäàâ...
Ìîæå, íàéäåòüñÿ ä³âî÷å
Ñåðöå, êàð³ î÷³,
Ùî çàïëà÷óòü íà ñ³ äóìè,—
ß á³ëüøå íå õî÷ó.
Îäíó ñëüîçó ç î÷åé êàðèõ —
² ïàí íàä ïàíàìè!
Äóìè ìî¿, äóìè ìî¿,
Ëèõî ìåí³ ç âàìè!
Çà êà𳿠î÷åíÿòà,
Çà ÷îðí³¿ áðîâè
Ñåðöå ðâàëîñÿ, ñì³ÿëîñü,
Âèëèâàëî ìîâó,
Âèëèâàëî, ÿê óì³ëî,
Çà òåìí³¿ íî÷³,
Çà âèøíåâèé ñàä çåëåíèé,
Çà ëàñêè ä³âî÷³...
Çà ñòåïè òà çà ìîãèëè,
Ùî íà Óêðà¿í³,
Ñåðöå ìë³ëî, íå õîò³ëî
Ñï³âàòü íà ÷óæèí³...
Íå õîò³ëîñü â ñí³ãó, â ë³ñ³,
Êîçàöüêó ãðîìàäó
Ç áóëàâàìè, ç áóí÷óãàìè
Çáèðàòü íà ïîðàäó.
Íåõàé äóø³ êîçàöü곿
 Óêðàéí³ âèòàþòü —
Òàì øèðîêî, òàì âåñåëî
Îä êðàþ äî êðàþ...
ßê òà âîëÿ, ùî ìèíóëàñü,
Äí³ïð øèðîêèé — ìîðå,
Ñòåï ³ ñòåï, ðåâóòü ïîðîãè,
² ìîãèëè — ãîðè,—
Òàì ðîäèëàñü, ãàðöþâàëà
Êîçàöüêàÿ âîëÿ;
Òàì øëÿõòîþ, òàòàðàìè
Çàñ³äàëà ïîëå,
Çàñ³âàëà òðóïîì ïîëå,
Ïîêè íå îñòèëî...
Ëÿãëà ñïî÷èòü... À òèì ÷àñîì
Âèðîñëà ìîãèëà,
À íàä íåþ îðåë ÷îðíèé
Ñòîðîæåì ë³òàº,
² ïðî íå¿ äîáðèì ëþäÿì
Êîáçàð³ ñï³âàþòü,
Âñå ñï³âàþòü, ÿê ä³ÿëîñü,
Ñë³ï³ íåáîðàêè,—
Áî äîòåïí³... À ÿ... à ÿ
Ò³ëüêî âì³þ ïëàêàòü,
Ò³ëüêî ñëüîçè çà Óêðàéíó...
À ñëîâà — íåìàº...
À çà ëèõî... Òà öóð éîìó!
Õòî éîãî íå çíàº!
À íàäòî òîé, ùî äèâèòüñÿ
Íà ëþäåé äóøîþ,—
Ïåêëî éîìó íà ñ³ì ñâ³ò³,
À íà ò³ì...
Æóðáîþ
Íå íàêëè÷ó ñîá³ äîë³,
Êîëè òàê íå ìàþ.
Íåõàé çëèäí³ æèâóòü òðè äí³
ß ¿õ çàõîâàþ,
Çàõîâàþ çì³þ ëþòó
Êîëî ñâîãî ñåðöÿ,
Ùîá âîðîãè íå áà÷èëè,
ßê ëèõî ñ쳺òüñÿ...
Íåõàé äóìêà, ÿê òîé âîðîí,
˳òຠòà êðÿ÷å,
À ñåðäåíüêî ñîëîâåéêîì
Ùåáå÷å òà ïëà÷å
Íèøêîì — ëþäè íå ïîáà÷àòü,
Òî é íå çàñì³þòüñÿ...
Íå âòèðàéòå æ ìî¿ ñëüîçè,
Íåõàé ñîá³ ëëþòüñÿ,
×óæå ïîëå ïîëèâàþòü
Ùîäíÿ ³ ùîíî÷³,
Ïîêè, ïîêè... íå çàñèïëþòü
×óæèì ï³ñêîì î÷³...
Îòàêå-òî... À ùî ðîáèòü?
Æóðáà íå ïîìîæå.
Õòî æ ñèðîò³ çàâèäóº —
Êàðàé òîãî, áîæå!
Äóìè ìî¿, äóìè ìî¿,
Êâ³òè ìî¿, ä³òè!
Âèðîñòàâ âàñ, äîãëÿäàâ âàñ,—
Äå æ ìåí³ âàñ ä³òè?
 Óêðà¿íó ³ä³òü, ä³òè!
 íàøó Óêðà¿íó,
Ïîï³äòèííþ, ñèðîòàìè,
À ÿ — òóò çàãèíó.
Òàì íàéäåòå ùèðå ñåðöå
² ñëîâî ëàñêàâå,
Òàì íàéäåòå ùèðó ïðàâäó,
À ùå, ìîæå, é ñëàâó...
Ïðèâ³òàé æå, ìîÿ íåíüêî,
Ìîÿ Óêðà¿íî,
Ìî¿õ ä³òîê íåðîçóìíèõ,
ßê ñâîþ äèòèíó.
[1839, Ñ.-Ïåòåðáóðã]
Äæåðåëî
|
|
