Ñàéò ïîå糿, â³ðø³, ïîçäîðîâëåííÿ ó â³ðøàõ ::

logo

UA  |  FR  |  RU

Ðîæåâèé ñàéò ñó÷àñíî¿ ïîå糿

Á³áë³îòåêà
Óêðà¿íè
| Ïîåòè
Êë. Ïîå糿
| ²íø³ ïîåò.
ñàéòè, êàíàëè
| ÑËÎÂÍÈÊÈ ÏÎÅÒÀÌ| Ñàéòè â÷èòåëÿì| ÄÎ ÂÓÑ ñèíîí³ìè| Îãîëîøåííÿ| ˳òåðàòóðí³ ïðå쳿| Ñï³ëêóâàííÿ| Êîíòàêòè
Êë. Ïîå糿

 x
>> ÂÕ²Ä ÄÎ ÊËÓÁÓ <<


e-mail
ïàðîëü
çàáóëè ïàðîëü?
< ðåºñòðaö³ÿ >
Çàðàç íà ñàéò³ - 1
Ïîøóê

Ïåðåâ³ðêà ðîçì³ðó




Pearl Poet

Ïðî÷èòàíèé : 204


Òâîð÷³ñòü | Á³îãðàô³ÿ | Êðèòèêà

Cleanness

Clannesse  who  so  kyndly  cowþe  comende
&  rekken  vp  alle  þe  resounz  þat  ho  by  rit  askez,
Fayre  formez  myt  he  fynde  in  for[þ]ering  his  speche
&  in  þe  contrare  kark  &  combraunce  huge.
For  wonder  wroth  is  þe  Wyþat  wrot  alle  þinges
Wyth  þe  freke  þat  in  fylþe  foles  Hym  after,
As  renkez  of  relygioun  þat  reden  &  syngen
&  aprochen  to  hys  presens  &  prestez  arn  called;
Thay  teen  vnto  his  temmple  &  temen  to  hym  seluen,
Reken  with  reuerence  þay  rychen  His  auter;
Þay  hondel  þer  his  aune  body  &  vsen  hit  boþe.
If  þay  in  clannes  be  clos  þay  cleche  gret  mede;
Bot  if  þay  conterfete  crafte  &  cortaysye  wont,
As  be  honest  vtwyth  &  inwith  alle  fylþez,
Þen  ar  þay  synful  hemself  &  sulped  altogeder
Boþe  God  &  His  gere,  &  hym  to  greme  cachen.
He  is  so  clene  in  His  courte,  þe  Kyng  þat  al  weldez,
&  honeste  in  His  housholde  &  hagherlych  serued
With  angelez  enourled  in  alle  þat  is  clene,
Boþ  withine  &  withouten  in  wedez  ful  bryt;
Nif  he  nere  scoymus  &  skyg  &  non  scaþe  louied,
Hit  were  a  meruayl  to  much,  hit  mot  not  falle.
Kryst  kydde  hit  Hymself  in  a  carp  onez,
Þeras  He  heuened  at  happez  &  hyt  hem  her  medez.
Me  mynez  on  one  amonge  oþer,  as  Maþew  recordez,
Þat  þus  clanness  vnclosez  a  ful  cler  speche:
Þe  haþel  clene  of  his  hert  hapenez  ful  fayre,
For  he  schal  loke  on  oure  Lorde  with  a  bone  chere';
As  so  saytz,  to  þat  syt  seche  schal  he  neuer
Þat  any  vnclannesse  hatz  on,  auwhere  abowte;
For  He  þat  flemus  vch  fylþe  fer  fro  His  hert
May  not  byde  þat  burre  þat  hit  His  body  neen.
Forþy  hynot  to  heuen  in  haterez  totorne,
Ne  in  þe  harlatez  hod,  &  handez  vnwaschen.
For  what  vrþly  haþel  þat  hyhonour  haldez
Wolde  lyke  if  a  ladde  com  lyþerly  attyred,
When  he  were  sette  solempnely  in  a  sete  ryche,
Abof  dukez  on  dece,  with  dayntys  serued?
Þen  þe  harlot  with  haste  helded  to  þe  table,
With  rent  cokrez  at  þe  kne  &  his  clutte  traschez,
&  his  tabarde  totorne,  &  his  totez  oute,
Oþer  ani  on  of  alle  þyse,  he  schulde  be  halden  vtter,
With  mony  blame  ful  bygge,  a  boffet  peraunter,
Hurled  to  þe  halle  dore  &  harde  þeroute  schowued,
&  be  forboden  þat  bore  to  bowe  þider  neuer,
On  payne  of  enprysonment  &  puttyng  in  stokkez;
&  þus  schal  he  be  schent  for  his  schrowde  feble,
Þaneuer  in  talle  ne  in  tuch  he  trespas  more.
&  if  vnwelcum  he  were  to  a  worþlych  prynce,
et  hym  is  þe  hye  Kyng  harder  in  her  euen;
As  Maþew  melez  in  his  masse  of  þat  man  ryche,
Þat  made  þe  mukel  mangerye  to  marie  his  here  dere,
&  sende  his  sonde  þen  to  say  þat  þay  samne  schulde,
&  in  comly  quoyntis  to  com  to  his  feste:
'For  my  boles  &  my  borez  arn  bayted  &  slayne,
&  my  fedde  foulez  fatted  with  sclat,
My  polyle  þat  is  penne-fed  &  partrykez  boþe,
Wyth  scheldez  of  wylde  swyn,  swanez  &  cronez,
Al  is  roþeled  &  rosted  ryt  to  þe  sete;
Comez  cof  to  my  corte,  er  hit  colde  worþe.'
When  þay  knewen  his  cal  þat  þider  com  schulde,
Alle  excused  hem  by  þe  skyly  he  scape  by  mot.
On  hade  bot  hym  a  bor,  he  sayde,  by  hys  trawþe:
'Now  turne  I  þeder  als  tyd  þe  toun  to  byholde.'
Anoþer  nayed  also  &  nurned  þis  cawse:
'I  haf  erned  &  at  okkez  of  oxen,
&  for  my  hyez  hem  bot;  to  bowe  haf  I  mester,
To  see  hem  pulle  in  þe  plow  aproche  me  byhouez.'
'&  I  haf  wedded  a  wyf,'  so  wer  hym  þe  þryd;
'Excuse  me  at  þe  court,  I  may  not  com  þere.'
Þus  þay  drohem  adrewith  daunger  vchone,
Þat  non  passed  to  þe  plate  þahe  prayed  were.
Thenne  þe  ludych  lorde  lyked  ful  ille,
&  hade  dedayn  of  þat  dede;  ful  dryly  he  carpez.
He  saytz:  'Now  for  her  owne  sore  þay  forsaken  habbez;
More  to  wyte  is  her  wrange  þen  any  wylle  gentyl.
Þenne  gotz  forth,  my  gomez,  þe  grete  streetez,
&  forsettz  on  vche  a  syde  þe  cete  aboute;
Þe  wayferande  frekez,  on  fote  &  on  hors,
Boþe  burnez  &  burdez,  þe  better  &  þe  wers,
Laþez  hem  alle  luflyly  to  lenge  at  my  fest,
&  bryngez  hem  blyþly  to  bore  as  barounez  þay  were,
So  þat  my  palays  plat  ful  be  pyt  al  aboute;
Þise  oþer  wrechez  iwysse  worþy  not  wern.'
Þen  þay  cayred  &  com  þat  þe  cost  waked,
Broten  bachlerez  hem  wyth  þat  þay  by  bonkez  metten,
Swyerez  þat  swyftly  swyed  on  blonkez,
&  als  fele  vpon  fote,  of  fre  &  of  bonde.
When  þay  com  to  þe  courte  keppte  weren  þay  fayre,
Stytled  with  þe  stewarde,  stad  in  þe  halle,
Ful  manerly  with  marchal  mad  for  to  sitte,
As  he  watz  dere  of  degre  dressed  his  seete.
Þenne  seggez  to  þe  souerayn  sayden  þerafter:
'Lo!  Lorde,  with  your  leue,  at  your  lege  heste
&  at  þi  banne  we  haf  brot,  as  þou  beden  habbez,
Mony  renischsche  renkez,  &  et  is  roum  more.'
Sayde  þe  lorde  to  þo  ledez,  'Laytez  et  ferre,
Ferre  out  in  þe  felde,  &  fechez  mo  gestez;
Waytez  gorstez  &  greuez,  if  ani  gomez  lyggez;
Whatkyn  folk  so  þer  fare,  fechez  hem  hider;
Be  þay  fers,  be  þay  feble,  forlotez  none,
Be  þay  hol,  be  þay  halt,  be  þay  onyed,
&  þaþay  ben  boþe  blynde  &  balterande  cruppelez,
Þat  my  hous  may  holly  by  halkez  by  fylled.
For,  certez,  þyse  ilk  renkez  þat  me  renayed  habbe,
&  denounced  me  not  now  at  þis  tyme,
Schul  neuer  sitte  in  my  sale  my  soper  to  fele,
Ne  suppe  on  sope  of  my  seve,  þaþaþay  swelt  schulde.'
Thenne  þe  sergauntez,  at  þat  sawe,  swengen  þeroute,
&  diden  þe  dede  þat  [watz]  demed,  as  he  deuised  hade,
&  with  peple  of  alle  plytez  þe  palays  þay  fyllen;
Hit  weren  not  alle  on  wyuez  sunez,  wonen  with  on  fader.
Wheþer  þay  wern  worþy  oþer  wers,  wel  wern  þay  stowed,
Ay  þe  best  byfore  &  brytest  atyred,
Þe  derrest  at  þe  hye  dese,  þat  dubbed  wer  fayrest,
&  syþen  on  lenþe  bilooghe  ledez  inogh.
&  ay  a[s]  segge[s]  [serly]  semed  by  her  wedez,
So  with  marschal  at  her  mete  mensked  þay  were.
Clene  men  in  compaynye  forknowen  wern  lyte,
&  et  þe  symplest  in  þat  sale  watz  serued  to  þe  fulle,
Boþe  with  menske  &  with  mete  &  mynstrasy  noble,
&  alle  þe  laykez  þat  a  lorde  at  in  londe  schewe.
&  þay  bigonne  to  be  glad  þat  god  drink  haden.
&  vch  mon  with  his  mach  made  hym  at  ese.
Now  inmyddez  þe  mete  þe  mayster  hym  biþot
Þat  he  wolde  se  þe  semble  þat  samned  was  þere,
&  rehayte  rekenly  þe  riche  &  þe  pou[eren],
&  cherisch  hem  alle  with  his  cher,  &  chaufen  her  joye.
Þen  he  bowez  fro  his  bour  into  þe  brode  halle
&  to  þe  best  on  þe  bench,  &  bede  hym  be  myry,
Solased  hem  with  semblaunt  &  syled  fyrre,
Tron  fro  table  to  table  &  talkede  ay  myrþe.
Bot  as  he  ferked  ouer  þe  flor,  he  fande  with  his  ye,
Hit  watz  not  for  a  halyday  honestly  arayed,
A  þral  þryt  in  þe  þrong  vnþryuandely  cloþed,
Ne  no  festiual  frok,  bot  fyled  with  werkkez;
Þe  gome  watz  vngarnyst  with  god  men  to  dele.
&  gremed  þerwith  þe  grete  lorde,  &  greue  hym  he  þot.
'Say  me,  frende,'  quoþ  þe  freke  with  a  felle  chere,
'Hov  wan  þou  into  þis  won  in  wedez  so  fowle?
Þe  abyt  þat  þou  hatz  vpon,  no  halyday  hit  menskez;
Þou,  burne,  for  no  brydale  art  busked  in  wedez.
How  watz  þou  hardy  þis  hous  for  þyn  vnhap  [to]  nee
In  on  so  ratted  a  robe  &  rent  at  þe  sydez?
Þow  art  a  gome  vngoderly  in  þat  goun  febele;
Þou  praysed  me  &  my  place  ful  pouer  &  ful  [g]nede,
Þat  watz  so  prest  to  aproche  my  presens  hereinne.
Hopez  þou  I  be  a  harlot  þi  erigaut  to  prayse?'
Þat  oper  burne  watz  abayst  of  his  broþe  wordez,
&  hurkelez  doun  with  his  hede,  þe  vrþe  he  biholdez;
He  watz  so  scoumfit  of  his  scylle,  lest  he  skaþe  hent,
Þat  he  ne  wyst  on  worde  what  he  warp  schulde.
Þen  þe  lorde  wonder  loude  laled  &  cryed,
&  talkez  to  his  tormenttourez:  'Takez  hym,'  he  biddez,
'Byndez  byhynde,  at  his  bak,  boþe  two  his  handez,
&  felle  fetterez  to  his  fete  festenez  bylyue;
Stik  hym  stifly  in  stokez,  &  stekez  hym  þerafter
Depe  in  my  doungoun  þer  doel  euer  dwellez,
Greuing  &  gretyng  &  gryspyng  harde
Of  teþe  tenfully  togeder,  to  teche  hym  be  quoynt.'
Thus  comparisunez  Kryst  þe  kyndom  of  heuen
To  þis  frelych  feste  þat  fele  arn  to  called;
For  alle  arn  laþed  luflyly,  þe  luþer  &  þe  better,
Þat  euer  wern  fuled  in  font,  þat  fest  to  haue.
Bot  war  þe  wel,  if  þou  wylt,  þy  wedez  ben  clene
&  honest  for  þe  halyday,  lest  þou  harme  lache,
For  aproch  þou  to  þat  Prynce  of  parage  noble,
He  hates  helle  no  more  þen  hem  þat  ar  sowle.
Wich  arn  þenne  þy  wedez  þou  wrappez  þe  inne,
Þat  schal  schewe  hem  so  schene  schrowde  of  þe  best?
Hit  arn  þy  werkez,  wyterly,  þat  þou  wrot  hauez,
&  lyued  with  þe  lykyng  þat  lye  in  þyn  hert;
Þat  þo  be  frely  &  fresch  fonde  in  þy  lyue,
&  fetyse  of  a  fayr  forme  to  fote  &  to  honde,
&  syþen  alle  þyn  oþer  lymez  lapped  ful  clene;
Þenne  may  þou  se  þy  Sauior  &  His  sete  ryche.
For  fele[r]  fautez  may  a  freke  forfete  his  blysse,
Þat  he  þe  Souerayn  ne  se,  þen  for  slauþe  one;
As  for  bobaunce  &  bost  &  bolnande  priyde
Þroly  into  þe  deuelez  þrote  man  þryngez  bylyue.
For  couetyse  &  colwarde  &  croked  dedez,
For  monsworne  &  mensclat  &  to  much  drynk,
For  þefte  &  for  þrepyng,  vnþonk  may  mon  haue;
For  roborrye  &  riboudrye  &  resounez  vntrwe,
&  dsyheriete  &  depryue  dowrie  of  wydoez,
For  marryng  of  maryagez  &  mayntnaunce  of  schrewez,
For  traysoun  &  trichcherye  &  tyrauntyre  boþe,
&  for  fals  famacions  &  fayned  lawez;
Man  may  mysse  þe  myrþe  þat  much  is  to  prayse
For  such  vnþewez  as  þise,  &  þole  much  payne,
&  in  þe  Creatores  cort  com  neuermore,
Ne  neuer  see  Hym  with  syt  for  such  sour  tournez.
Bot  I  haue  herkned  &  herde  of  mony  hye  clerkez,
&  als  in  resounez  of  ryt  red  hit  myseluen,
Þat  þat  ilk  proper  Prynce  þat  paradys  weldez
Is  displesed  at  vch  a  poynt  þat  plyes  to  scaþe;
Bot  neuer  et  in  no  boke  breued  I  herde
Þat  euer  He  wrek  so  wyþerly  on  werk  þat  He  made,
Ne  venged  for  no  vilte  of  vice  ne  synne,
Ne  so  hastyfly  watz  hot  for  hatel  of  His  wylle,
Ne  neuer  so  sodenly  sot  vnsoundely  to  weng,
As  for  fylþe  of  þe  flesch  þat  foles  han  vsed;
For,  as  I  fynde,  þer  He  foret  alle  His  fre  þewez,
&  wex  wod  to  þe  wrache  for  wrath  at  His  hert.
For  þe  fyrste  felonye  þe  falce  fende  wrot
Whyl  he  watz  hye  in  þe  heuen  houen  vpon  lofte,
Of  alle  þyse  aþel  aungelez  attled  þe  fayrest:
&  he  vnkyndely,  as  a  karle,  kydde  a  reward.
He  senot  bot  hymself  how  semly  he  were,
Bot  his  Souerayn  he  forsoke  &  sade  þyse  wordez:
`I  schal  telde  vp  my  trone  in  þe  tramountayne,
&  by  lyke  to  þat  Lorde  þat  þe  lyft  made.'
With  þis  worde  þat  he  warp,  þe  wrake  on  hym  lyt:
Drytyn  with  His  dere  dom  hym  drof  to  þe  abyme,
In  þe  mesure  of  His  mode,  His  metz  neuer  þe  lasse.
Bot  þer  He  tynt  þe  tyþe  dool  of  His  tour  ryche:
Þaþe  feloun  were  so  fers  for  his  fayre  wedez
&  his  glorious  glem  þat  glent  so  bryt,
As  sone  as  Drytynez  dome  drof  to  hymseluen,
Þikke  þowsandez  þro  þrwen  þeroute,
Fellen  fro  þe  frymament  fendez  ful  blake,
Sweued  at  þe  fryst  swap  as  þe  snaw  þikke,
Hurled  into  helle-hole  as  þe  hyue  swarmez.
Fylter  fenden  folk  forty  dayez  lencþe,
Er  þat  styngande  storme  stynt  ne  myt;
Bot  as  smylt  mele  vnder  smal  siue  smokez  forþikke.
So  fro  heuen  to  helle  þat  hatel  schor  laste,
On  vche  syde  of  þe  worlde  aywhere  ilyche.
is,  hit  watz  a  brem  brest  &  a  byge  wrache,
&  et  wrathed  not  þe  Wy;  ne  þe  wrech  satled,
Ne  neuer  wolde,  for  wyl[fulnes],  his  worþy  God  knawe,
Ne  pray  Hym  for  no  pite,  so  proud  watz  his  wylle.
Forþy  þaþe  rape  were  rank,  þe  rawþe  watz  lytt[el];
Þahe  be  kest  into  kare,  he  kepes  no  better.
Bot  þat  oper  wrake  þat  wex,  on  wyez  hit  lyt
Þurþe  faut  of  a  freke  þat  fayled  in  trawþe,
Adam  inobedyent,  ordaynt  to  blysse.
Þer  pryuely  in  paradys  his  place  watz  devised,
To  lyue  þer  in  lykyng  þe  lenþe  of  a  terme,
&  þenne  enherite  þat  home  þat  aungelez  forgart;
Bot  þurþe  eggyng  of  Eue  he  ete  of  an  apple
Þat  enpoysened  alle  peplez  þat  parted  fro  hem  boþe,
For  a  defence  þat  watz  dyt  of  Drytyn  Seluen,
&  a  payne  þeron  put  &  pertly  halden.
Þe  defence  watz  þe  fryt  þat  þe  freke  towched,
&  þe  dom  is  þe  deþe  þat  drepez  vus  alle;
Al  in  mesure  &  meþe  watz  mad  þe  vengiaunce,
&  efte  amended  with  a  mayden  þat  make  had  neuer.
Bot  in  þe  þryd  watz  forþrast  al  þat  þryue  schuld:
Þer  watz  malys  mercyles  &  mawgre  much  scheued,
Þat  watz  for  fylþe  vpon  folde  þat  þe  folk  vsed,
Þat  þen  wonyed  in  þe  worlde  withouten  any  maysterz.
Hit  wern  þe  fayrest  of  forme  &  of  face  als,
Þe  most  &  þe  myriest  þat  maked  wern  euer,
Þe  styfest,  þe  stalworþest  þat  stod  euer  on  fete,
&  lengest  lyf  in  hem  lent  of  ledez  alle  oþer.
For  hit  was  þe  forme  foster  þat  þe  folde  bred,
Þe  aþel  aunceterez  sunez  pat  Adam  watz  called,
To  wham  God  hade  geuen  alle  þat  gayn  were,
Alle  þe  blysse  boute  blame  þat  bodi  myt  haue;
&  þose  lykkest  to  þe  lede,  þat  lyued  next  after;
Forþy  so  semly  to  see  syþen  wern  none.
Þer  watz  no  law  to  hem  layd  bot  loke  to  kynde,
&  kepe  to  hit,  &  alle  hit  cors  clanly  fulfylle.
&  þenne  founden  þay  fylþe  in  fleschlych  dedez,
&  controeued  agayn  kynde  contrare  werkez,
&  vsed  hem  vnþryftyly  vchon  on  oþer,
&  als  with  oþer,  wylsfully,  upon  a  wrange  wyse:
So  ferly  fowled  her  flesch  þat  þe  fende  loked
How  þe  deter  of  þe  douþe  wern  derelych  fayre,
&  fallen  in  felaschyp  with  hem  on  folken  wyse,
&  engendered  on  hem  jeauntez  with  her  japez  ille.
Þose  wern  men  meþelez  &  maty  on  vrþe,
Þat  for  her  lodlych  laykez  alosed  þay  were;
He  watz  famed  for  fre  þat  fet  loued  best,
&  ay  þe  bigest  in  bale  þe  best  watz  halden.
&  þenne  euelez  on  erþe  ernestly  grewen
&  multyplyed  monyfolde  inmongez  mankynde,
For  þat  þe  maty  on  molde  so  marre  þise  oþer
Þat  þe  Wye  þat  al  wrot  ful  wroþly  bygynnez.
When  He  knew  vche  contre  coruppte  in  hitseluen,
&  vch  freke  forloyned  fro  þe  ryt  wayez,
Felle  temptande  tene  towched  His  hert.
As  wye  wo  hym  withinne,  werp  to  Hymseluen:
'Me  forþynkez  ful  much  þat  euer  I  mon  made,
Bot  I  schal  delyuer  &  do  away  þat  doten  on  þis  molde,
&  fleme  out  of  þe  folde  al  þat  flesch  werez,
Fro  þe  burne  to  þe  best,  fro  bryddez  to  fyschez;
Al  schal  doun  &  be  ded  &  dryuen  out  of  erþe
Þat  euer  I  sette  saule  inne;  &  sore  hit  Me  rwez
Þat  euer  I  made  hem  Myself;  bot  if  I  may  herafter,
I  schal  wayte  to  be  war  her  wrenchez  to  kepe.'
Þenne  in  worlde  watz  a  wye  wonyande  on  lyue,
Ful  redy  &  ful  rytwys,  &  rewled  hym  fayre,
In  þe  drede  of  Drytyn  his  dayez  he  vsez,
&  ay  glydande  wyth  his  God,  his  grace  watz  þe  more.
Hym  watz  þe  nome  Noe,  as  is  innoghe  knawen.
He  had  þre  þryuen  sunez,  &  þay  þre  wyuez:
Sem  soþly  þat  on,  þat  oþer  hyt  Cam,
&  þe  jolef  Japheth  watz  gendered  þe  þryd.
Now  God  in  nwy  to  Noe  con  speke
Wylde  wrakful  wordez,  in  His  wylle  greued:
'Þe  ende  of  alle  kynez  flesch  þat  on  vrþe  meuez
Is  fallen  forþwyth  My  face,  &  forþer  hit  I  þenk.
With  her  vnworþelych  werk  Me  wlatez  withinne;
Þe  gore  þerof  Me  hatz  greued  &  þe  glette  nwyed.
I  schal  strenkle  My  distresse,  &  strye  al  togeder,
Boþe  ledez  &  londe  &  alle  þat  lyf  habbez.
Bot  make  to  þe  a  mancioun,  &  þat  is  My  wylle,
A  cofer  closed  of  tres,  clanlych  planed.
Wyrk  wonez  þerinne  for  wylde  &  for  tame,
&  þenne  cleme  hit  with  clay  comly  within[n]e,
&  alle  þe  endentur  dryuen  daube  withouten.
&  þus  of  lenþe  &  of  large  þat  lome  þou  make:
Þre  hundred  of  cupydez  þou  holde  to  þe  lenþe,
Of  fyfty  fayre  ouerþwert  forme  þe  brede;
&  loke  euen  þat  þyn  ark  haue  of  heþe  þrette,
&  a  wyndow  wyd  vpon[ande]  wrot  vpon  lo[f]te,
In  þe  compas  of  a  cubit  kyndely  sware;
A  wel  dutande  dor,  don  on  þe  syde;
Haf  hallez  þerinne  &  halkez  ful  mony,
Boþe  boske[n]z  &  bourez  &  wel  bounden  penez.
For  I  schal  waken  vp  a  water  to  wasch  alle  þe  worlde,
&  quelle  alle  þat  is  quik  with  quauende  flodez,
Alle  þat  glydez  &  gotz  &  gost  of  lyf  habbez;
I  schal  wast  with  My  wrath  þat  wons  vpon  vrþe.
Bot  My  forwarde  with  þe  I  festen  on  þis  wyse,
For  þou  in  reysoun  hatz  rengned  &  rytwys  ben  euer:
Þou  schal  enter  þis  ark  with  þyn  aþel  barnez
&  þy  wedded  wyf;  with  þe  þou  take
Þe  makez  of  þy  myry  sunez;  þis  meyny  of  ate
I  schal  saue  of  monnez  saulez,  &  swelt  þose  oþer.
Of  vche  best  þat  berez  lyf  busk  þe  a  cupple,
Of  vche  clene  comly  kynde  enclose  seuen  makez,
Of  vche  horwed  in  ark  halde  bot  a  payre,
For  to  saue  Me  þe  sede  of  alle  ser  kyndez.
&  ay  þou  meng  with  þe  malez  þe  mete  ho-bestez,
Vche  payre  by  payre  to  plese  ayþer  oþer;
With  alle  þe  fode  þat  may  be  founde  frette  þy  cofer,
For  sustnaunce  to  yowself  &  also  þose  oþer.'
Ful  grayþely  gotz  þis  god  man  &  dos  Godez  hestes,
In  drydred  &  daunger  þat  durst  do  non  oþer.
Wen  hit  watz  fettled  &  forged  &  to  þe  fulle  grayþed,
Þenn  con  Dryttyn  hym  dele  dryly  þyse  wordez.
'Now  Noe,'  quoþ  oure  Lorde,  'art  þou  al  redy?
Hatz  þou  closed  þy  kyst  with  clay  alle  aboute?'
'e,  Lorde,  with  þy  leue,'  sayde  þe  lede  þenne,
Al  is  wrot  at  Þi  worde,  as  Þou  me  wyt  lantez.'
'Enter  in,  þenn,'  quoþ  He,  &  haf  þi  wyf  with  þe,
Þy  þre  sunez,  withouten  þrep,  &  her  þre  wyuez;
Bestez,  as  I  bedene  haue,  bosk  þerinne  als,
&  when  e  arn  staued,  styfly  stekez  yow  þerinne.
Fro  seuen  dayez  ben  seyed  I  sende  out  bylyue
Such  a  rowtande  ryge  þat  rayne  schal  swyþe
Þat  schal  wasch  alle  þe  worlde  of  werkez  of  fylþe;
Schal  no  flesch  vpon  folde  by  fonden  onlyue,
Outtaken  yow  at  in  þis  ark  staued
&  sed  þat  I  wyl  saue  of  þyse  ser  bestez.'
Now  Noe  neuer  sty[n]tez,  þat  niy[t]  he  bygynnez,
Er  al  wer  stawed  &  stoken  as  þe  steuen  wolde.
Thenne  sone  com  þe  seuenþe  day,  when  samned  wern  alle,
&  alle  woned  in  þe  whichche,  þe  wylde  &  þe  tame.
Þen  bolned  þe  abyme,  &  bonkez  con  ryse,
Waltes  out  vch  walle-heued  in  ful  wode  stremez;
Watz  no  brymme  þat  abod  vnbrosten  bylyue;
Þe  mukel  lauande  loghe  to  þe  lyfte  rered.
Mony  clustered  clowde  clef  alle  in  clowtez;
Torent  vch  a  rayn-ryfte  &  rusched  to  þe  vrþe,
Fon  neuer  in  forty  dayez.  &  þen  þe  flod  ryses,
Ouerwaltez  vche  a  wod  &  þe  wyde  feldez.
For  when  þe  water  of  þe  welkyn  with  þe  worlde  mette,
Alle  þat  deth  mot  drye  drowned  þerinne.
Þer  watz  moon  for  to  make  when  meschef  was  cnowen,
Þat  not  dowed  bot  þe  deth  in  þe  depe  stremez;
Water  wylger  ay  wax,  wonez  þat  stryede,
Hurled  into  vch  hous,  hent  þat  þer  dowelled.
Fryst  feng  to  þe  flyt  alle  þat  fle  myt;
Vuche  burde  with  her  barne  þe  byggyng  þay  leuez
&  bowed  to  þe  hybonk  þer  brentest  hit  wern,
&  heterly  to  þe  hye  hyllez  þay  [h]aled  on  faste.
Bot  al  watz  nedlez  her  note,  for  neuer  cowþe  stynt
Þe  roe  raynande  ryg,  þe  raykande  wawez,
Er  vch  boþom  watz  brurdful  to  þe  bonkez  eggez,
&  vche  a  dale  so  depe  þat  demmed  at  þe  brynkez.
Þe  moste  mountaynez  on  mor  þenne  watz  no  more  drye,
&  þeron  flokked  þe  folke,  for  ferde  of  þe  wrake.
Syþen  þe  wylde  of  þe  wode  on  þe  water  flette;
Summe  swymmed  þeron  þat  saue  hemself  trawed,
Summe  stye  to  a  stud  &  stared  to  þe  heuen,
Rwly  wyth  a  loud  rurd  rored  for  drede.
Harez,  herttez  also,  to  þe  hye  runnen;
Bukkez,  bausenez,  &  bulez  to  þe  bonkkez  hyed;
&  alle  cryed  for  care  to  þe  Kyng  of  heuen,
Recouerer  of  þe  Creator  þay  cryed  vchone,
Þat  amounted  þe  masse,  þe  mase  His  mercy  watz  passed,
&  alle  His  pyte  departed  fro  peple  þat  He  hated.
Bi  þat  þe  flod  to  her  fete  floed  &  waxed,
Þen  vche  a  segge  sewel  þat  synk  hym  byhoued.
Frendez  fellen  in  fere  &  faþmed  togeder,
To  dryher  delful  deystyne  &  dyen  alle  samen;
Luf  lokez  to  luf  &  his  leue  takez,
For  to  ende  alle  at  onez  &  for  euer  twynne.
By  forty  dayez  wern  faren,  on  folde  no  flesch  styryed
Þat  þe  flod  nade  al  freten  with  fetande  waez;
For  hit  clam  vche  a  clyffe,  cubites  fyftene
Ouer  þe  hyest  hylle  þat  hurkled  on  erþe.
Þenne  mourkne  in  þe  mudde  most  ful  nede
Alle  þat  spyrakle  inspranc,  no  sprawlyng  awayled,
Saue  þe  haþel  vnder  hach  &  his  here  straunge,
Noe  þat  ofte  neuened  þe  name  of  oure  Lorde,
Hym  atsum  in  þat  ark,  as  aþel  God  lyked,
Þer  alle  ledez  in  lome  lenged  druye.
Þe  arc  houen  watz  on  hye  with  hurlande  gotez,
Kest  to  kythez  vncouþe  þe  clowdez  ful  nere.
Hit  waltered  on  þe  wylde  flod,  went  as  hit  lyste,
Drof  vpon  þe  depe  dam,  in  daunger  hit  semed,
Withouten  mast,  oþer  myke,  oþer  myry  bawelyne,
Kable,  oþer  capstan  to  clyppe  to  her  ankrez,
Hurrok,  oþer  hande-helme  hasped  on  roþer,
Oþer  any  sweande  sayl  to  seche  after  hauen,
Bot  flote  forthe  with  þe  flyt  of  þe  felle  wyndez.
Whederwarde  so  þe  water  wafte,  hit  rebounde;
Ofte  hit  roled  on  rounde  &  rered  on  ende;
Nyf  oure  Lorde  hade  ben  her  lodezmon  hem  had  lumpen  harde.
Of  þe  lenþe  of  Noe  lyf  to  lay  a  lel  date,
Þe  sex  hundreth  of  his  age  &  none  odde  erez,
Of  secounde  monyth  þe  seuen[ten]þe  day  rytez,
Towalten  alle  þyse  welle-hedez  &  þe  water  flowed;
&  þryez  fyfty  þe  flod  of  folwande  dayez;
Vche  hille  watz  þer  hidde  with  y[þ]ez  ful  graye.
Al  watz  wasted  þat  þer  wonyed  þe  worlde  withinne,
Þ[at]  euer  flote,  oþer  flwe,  oþer  on  fote  ede,
That  roly  watz  þe  remnaunt  þat  þe  rac  dryuez
Þat  alle  gendrez  so  joyst  wern  joyned  wythinne
Bot  quen  þe  Lorde  of  þe  lyfte  lyked  Hymseluen
For  to  mynne  on  His  mon  His  meth  þat  abydez,
Þen  He  wakened  a  wynde  on  watterez  to  blowe;
Þenne  lasned  þe  llak  þat  large  watz  are.
Þen  He  stac  vp  þe  stangez,  stoped  þe  wellez,
Bed  blynne  of  þe  rayn:  hit  batede  as  faste;
Þenne  lasned  þe  lolowkande  togeder.
After  harde  dayez  wern  out  an  hundreth  &  fyfte,
As  þat  lyftande  lome  luged  aboute.
Where  þe  wynde  &  þe  weder  warpen  hit  wolde,
Hit  satled  on  a  softe  day,  synkande  to  grounde;
On  a  rasse  of  a  rok  hit  rest  at  þe  laste,
On  þe  mounte  of  Mararach  of  Armene  hilles.
Þat  oþerwayez  on  Ebrv  hit  hat  þe  Thanes.
Bot  þaþe  kyste  in  þe  cragez  wern  closed  to  byde,
et  fyned  not  þe  flod  ne  fel  to  þe  boþemez,
Bot  þe  hyest  of  þe  eggez  vnhuled  weren  a  lyttel,
Þat  þe  burne  bynne  borde  byhelde  þe  bare  erþe.
Þenne  wafte  he  vpon  his  wyndowe,  &  wysed  þeroute
A  message  fro  þat  meyny  hem  moldez  to  seche:
Þat  watz  þe  rauen  so  ronk,  þat  rebel  watz  euer;
He  watz  colored  as  þe  cole,  corbyal  vntrwe.
&  he  fongez  to  þe  flyt  &  fannez  on  þe  wyndez,
Halez  hye  vpon  hyt  to  herken  tyþyngez.
He  croukez  for  comfort  when  carayne  he  fyndez
Kast  vp  on  a  clyffe  þer  costese  lay  drye;
He  hade  þe  smelle  of  þe  smach  &  smoltes  þeder  sone,
Fallez  on  þe  foule  flesch  &  fyllez  his  wombe,
&  sone  ederly  forete  isterday  steuen,
How  þe  cheuetayn  hym  charged  þat  þe  kyst  emed.
Þe  rauen  raykez  hym  forth,  þat  reches  ful  lyttel
How  alle  fodez  þer  fare,  ellez  he  fynde  mete;
Bot  þe  burne  bynne  borde  þat  bod  to  hys  come
Banned  hym  ful  bytterly  with  bestes  alle  samen.
He  sechez  anoþer  sondezmon,  &  settez  on  þe  dou[u]e,
Bryngez  þat  bryt  vpon  borde,  blessed,  &  sayde:
'Wende,  worþelych  wyt,  vus  wonez  to  seche;
Dryf  ouer  þis  dymme  water;  if  þou  druye  fyndez
Bryng  bodworde  to  bot  blysse  to  vus  alle.
Þaþat  fowle  be  false,  fre  be  þou  euer.'
Ho  wyrle  out  on  þe  weder  on  wyngez  ful  scharpe,
Drely  alle  alonge  day  þat  dorst  neuer  lyt;
&  when  ho  fyndez  no  folde  her  fote  on  to  pyche,
Ho  vmbekestez  þe  coste  &  þe  kyst  sechez.
Ho  hittez  on  þe  euentyde  &  on  þe  ark  sittez;
Noe  nymmes  hir  anon  &  naytly  hir  stauez.
Noe  on  anoþer  day  nymmez  efte  þe  doveue,
&  byddez  hir  bowe  ouer  þe  borne  efte  bonkez  to  seche;
&  ho  skyrmez  vnder  skwe  &  skowtez  aboute,
Tyl  hit  watz  nye  at  þe  nat,  &  Noe  þen  sechez.
On  ark  on  an  euentyde  houez  þe  dowue;
On  stamyn  ho  stod  &  stylle  hym  abydez.
What!  ho  brot  in  hir  beke  a  bronch  of  olyue,
Gracyously  vmbegrouen  al  with  grene  leuez;
Þat  watz  þe  syngne  of  sauyte  þat  sende  hem  oure  Lorde,
&  þe  satlyng  of  Hymself  with  þo  sely  bestez.
Þen  watz  þer  joy  on  þat  gyn  where  jumpred  er  dryed,
&  much  comfort  in  þat  cofer  þat  watz  clay-daubed.
Myryly  on  a  fayr  morn,  monyth  þe  fyrst,
Þat  fallez  formast  in  þe  er,  &  þe  fyrst  day,
Ledez  loen  in  þat  lome  &  loked  þeroute,
How  þat  watterez  wern  woned  &  þe  worlde  dryed.
Vchon  loued  oure  Lorde,  bot  lenged  ay  stylle
Tyl  þay  had  tyþyng  fro  þe  Tolke  þat  tyned  hem  þerinne.
Þen  Godez  glam  to  hem  glod  þat  gladed  hem  alle,
Bede  hem  drawe  to  þe  dor:  delyuer  hem  He  wolde.
Þen  went  þay  to  þe  wykket,  hit  walt  vpon  sone;
Boþe  þe  burne  &  his  barnez  bowed  þeroute,
Her  wyuez  walkez  hem  wyth  &  þe  wylde  after,
Þroly  þrublande  in  þronge,  þrowen  ful  þykke.
Bot  Noe  of  vche  honest  kynde  nem  out  an  odde,
&  heuened  vp  an  auter  &  haled  hit  fayre,
&  sette  a  sakerfyse  þeron  of  vch  a  ser  kynde
Þat  watz  comly  &  clene:  God  kepez  non  oþer.
When  bremly  brened  þose  bestez,  &  þe  breþe  rysed,
Þe  sauour  of  his  sacrafyse  sot  to  Hym  euen
Þat  al  spedez  &  spyllez;  He  spekes  with  þat  ilke
In  comly  comfort  ful  clos  &  cortays  wordez:
'Now,  Noe,  no  more  nel  I  neuer  wary
Alle  þe  mukel  mayny  [on]  molde  for  no  mannez  synnez,
For  I  se  wel  þat  hit  is  sothe  þat  alle  mannez  wyttez
To  vnþryfte  arn  alle  þrawen  with  þot  of  her  herttez,
&  ay  hatz  ben,  &  wyl  be  et;  fro  her  barnage
Al  is  þe  mynde  of  þe  man  to  malyce  enclyned.
Forþy  schal  I  neuer  schende  so  schortly  at  ones
As  dysstrye  al  for  manez  synne,  dayez  of  þis  erþe.
Bot  waxez  now  &  wendez  forth  &  worþez  to  monye,
Multyplyez  on  þis  molde,  &  menske  yow  bytyde.
Sesounez  schal  yow  neuer  sese  of  sede  ne  of  heruest,
Ne  hete,  ne  no  harde  forst,  vmbre  ne  droþe,
Ne  þe  swetnesse  of  somer,  ne  þe  sadde  wynter,
Ne  þe  nyt,  ne  þe  day,  ne  þe  newe  erez,
Bot  euer  renne  restlez:  rengnez  e  þerinne.'
Þerwyth  He  blessez  vch  a  best,  &  bytat  hem  þis  erþe.
Þen  watz  a  skylly  skyualde,  quen  scaped  alle  þe  wylde,
Vche  fowle  to  þe  flyt  þat  fyþerez  myt  serue,
Vche  fysch  to  þe  flod  þat  fynne  couþe  nayte.
Vche  beste  to  þe  bent  þat  þat  bytes  on  erbez;
Wylde  wormez  to  her  won  wryþez  in  þe  erþe,
Þe  fox  &  þe  folmarde  to  þe  fryth  wyndez,
Herttes  to  hye  heþe,  harez  to  gorstez,
&  lyounez  &  lebardez  to  þe  lake-ryftes:
Hernez  &  hauekez  to  þe  hye  rochez,
Þe  hole-foted  fowle  to  þe  flod  hyez,
&  vche  best  at  a  brayde  þer  hym  best  lykez;
Þe  fowre  frekez  of  þe  folde  fongez  þe  empyre.
Lo!  suche  a  wrakful  wo  for  wlatsum  dedez
Parformed  þe  hye  Fader  on  folke  þat  He  made;
Þat  He  chysly  hade  cherisched  He  chastysed  ful  hardee,
In  devoydynge  þe  vylanye  þat  venkquyst  His  þewez.
Forþy  war  þe  now,  wye  þat  worschyp  desyres
In  His  comlych  courte  þat  Kyng  is  of  blysse,
In  þe  fylþe  of  þe  flesch  þat  þou  be  founden  neuer,
Tyl  any  water  in  þe  worlde  to  wasche  þe  fayly.
For  is  no  segge  vnder  sunne  so  seme  of  his  craftez,
If  he  be  sulped  in  synne,  þat  syttez  vnclene;
On  spec  of  spote  may  spede  to  mysse
Of  þe  syte  of  þe  Souerayn  þat  syttez  so  hye;
For  þat  schewe  me  schale  in  þo  schyre  howsez,
As  þe  beryl  bornyst  byhouez  be  clene.
Þat  is  sounde  on  vche  a  syde  &  no  sem  habes,
Withouten  maskle  oþer  mote,  as  margerye-perle.
Syþen  þe  Souerayn  in  sete  so  sore  forþot
Þat  euer  He  man  vpon  molde  merked  to  lyuy,
For  he  in  fylþe  watz  fallen,  felly  He  uenged,
Quen  fourferde  alle  þe  flesch  þat  He  formed  hade.
Hym  rwed  þat  He  hem  vprerde  &  rat  hem  lyflode;
&  efte  þat  He  hem  vndyd,  hard  hit  Hym  þot.
For  quen  þe  swemande  sore  sot  to  His  hert,
He  knyt  a  couenaunde  cortaysly  with  monkynde  þere,
In  þe  mesure  of  His  mode  &  meþe  of  His  wylle,
Þat  He  schulde  neuer  for  no  syt  smyte  al  at  onez,
As  to  quelle  alle  quykez  for  qued  þat  myt  falle,
Whyl  of  þe  lenþe  of  þe  londe  lastez  þe  terme.
Þat  ilke  skyl  for  no  scaþe  ascaped  Hym  neuer.
Wheder  wonderly  He  wrak  on  wykked  men  after,
Ful  felly  for  þat  ilk  faute  forferde  a  kyth  ryche,
In  þe  anger  of  His  ire,  þat  ared  mony;
&  al  watz  for  þis  ilk  euel,  þat  vnhappen  glette,
Þe  venym  &  þe  vylanye  &  þe  vycios  fylþe
Þat  bysulpez  mannez  saule  in  vnsounde  hert,
Þat  he  his  Saueour  ne  see  with  syt  of  his  yen.
Alle  illez  He  hates  as  helle  þat  alle  stynkkez;
Bot  non  nuyez  Hym  on  nat  ne  neuer  vpon  dayez
As  harlottrye  vnhonest,  heþyng  of  seluen:
Þat  schamez  for  no  schrewedschyp,  schent  mot  he  worþe.
Bot  sauyour,  mon,  in  þyself,  þaþou  a  sotte  lyuie,
Þaþou  bere  þyself  babel,  byþenk  þe  sumtyme
Wheþer  He  þat  stykked  vche  a  stare  in  vche  steppe  ye,
if  Hymsel[f]  be  bore  blynde  hit  is  a  brod  wonder;
&  He  þat  fetly  in  face  fettled  alle  eres,
If  he  hatz  losed  þe  lysten  hit  lyftez  meruayle:
Trave  þou  neuer  þat  tale,  vntrwe  þou  hit  fyndez.
Þer  is  no  dede  so  derne  þat  dittez  His  yen;
Þer  is  no  wye  in  his  werk  so  war  ne  so  stylle
Þat  hit  ne  þrawez  to  Hym  þr[o]  er  he  hit  þot  haue.
For  He  is  þe  gropande  God,  þe  grounde  of  alle  dedez,
Rypande  of  vche  a  ring  þe  reynyez  &  hert.
&  þere  He  fyndez  al  fayre  a  freke  wythinne,
Þat  hert  honest  &  hol,  þat  haþel  He  honourez,
Sendez  hym  a  sad  syt:  to  se  His  auen  face,
&  harde  honysez  þise  oþer,  &  of  His  erde  flemez.
Bot  of  þe  dome  of  þe  douþe  for  dedez  of  schame,
He  is  so  skoymos  of  þat  skaþe,  He  scarrez  bylyue;
He  may  not  drye  to  draw  allyt,  bot  drepez  in  hast:
&  þat  watz  schewed  schortly  by  a  scaþe  onez.
Olde  Abraham  in  erde  onez  he  syttez
Euen  byfore  his  hous-dore,  vnder  an  oke  grene;
Bryt  blykked  þe  bem  of  þe  brode  heuen;
In  þe  hye  hete  þerof  Abraham  bidez:
He  watz  schunt  to  þe  schadow  vnder  schyre  leuez.
Þenne  watz  he  war  on  þe  waye  of  wlonk  Wyez  þrynne;
If  þay  wer  farande  &  fre  &  fayre  to  beholde
Hit  is  eþe  to  leue  by  þe  last  ende.
For  þe  lede  þat  þer  laye  þe  leuez  anvnder,
When  he  hade  of  Hem  syt  he  hyez  bylyue,
&  as  to  God  þe  goodmon  gos  Hem  agaynez
&  haylsed  Hem  in  onhede,  &  sayde:  'Hende  Lorde,
if  euer  Þy  mon  vpon  molde  merit  disserued,
Lenge  a  lyttel  with  Þy  lede,  I  loly  biseche;
Passe  neuer  fro  Þi  pouere,  if  I  hit  pray  durst,
Er  Þou  haf  biden  with  Þi  burne  &  vnder  boe  restted,
&  I  schal  wynne  Yow  wyt  of  water  a  lyttel,
&  fast  aboute  schal  I  fare  Your  fette  wer  waschene.
Resttez  here  on  þis  rote  &  I  schal  rachche  after
&  brynge  a  morsel  of  bred  to  banne  Your  hertte.'
'Fare  forthe,'  quoþ  þe  Frekez,  '&  fech  as  þou  seggez;
By  bole  of  þis  brode  tre  We  byde  þe  here.'
Þenne  orppedly  into  his  hous  he  hyed  to  Sare,
Commaunded  hir  to  be  cof  &  quyk  at  þis  onez:
'Þre  mettez  of  mele  menge  &  ma  kakez;
Vnder  askez  ful  hote  happe  hem  byliue;
Quyl  I  fete  sumquat  fat,  þou  þe  fyr  bete,
Prestly  at  þis  ilke  poynte  sum  polment  to  make.'
He  cached  to  his  covhous  &  a  calf  bryngez,
Þat  watz  tender  &  not  toe,  bed  tyrue  of  þe  hyde,
&  sayde  to  his  seruaunt  þat  hit  seþe  faste;
&  he  deruely  at  his  dome  dyt  hit  bylyue.
Þe  burne  to  be  bare-heued  buskez  hym  þenne,
Clechez  to  a  clene  cloþe  &  kestez  on  þe  grene,
Þrwe  þryftyly  þeron  þo  þre  þerue  kakez,
&  bryngez  butter  wythal  &  by  þe  bred  settez;
Mete  messez  of  mylke  he  merkkez  bytwene,
Syþen  potage  &  polment  in  plater  honest.
As  sewer  in  a  god  assyse  he  serued  Hem  fayre,
Wyth  sadde  semblaunt  &  swete  of  such  as  he  hade;
&  God  as  a  glad  gest  mad  god  chere
Þat  watz  fayn  of  his  frende,  &  his  fest  praysed.
Abraham,  al  hodlez,  with  armez  vp-folden,
Mynystred  mete  byfore  þo  Men  þat  mytes  al  weldez.
Þenne  Þay  sayden  as  Þay  sete  samen  alle  þrynne,
When  þe  mete  watz  remued  &  Þay  of  mensk  speken,
'I  schal  efte  hereaway,  Abram,'  Þay  sayden,
'et  er  þy  lyuez  lyt  leþe  vpon  erþe,
&  þenne  schal  Sare  consayue  &  a  sun  bere,
Þat  schal  be  Abrahamez  ayre  &  after  hym  wynne
With  wele  &  wyth  worschyp  þe  worþely  peple
Þat  schal  halde  in  heritage  þat  I  haf  men  ark[ed].'
Þenne  þe  burde  byhynde  þe  dor  for  busmar  laed;
&  sayde  sothly  to  hirself  Sare  þe  madde:
'May  þou  traw  for  tykle  þat  þou  tonne  motez,
&  I  so  hye  out  of  age,  &  also  my  lorde?'
For  soþely,  as  says  þe  wryt,  he  wern  of  sadde  elde,
Boþe  þe  wye  &  his  wyf,  such  werk  watz  hem  fayled
Fro  mony  a  brod  day  byfore;  ho  barayn  ay  byene,
Þat  selue  Sare,  withouten  sede  into  þat  same  tyme.
Þenne  sayde  oure  Syre  þer  He  sete:  'Se!  so  Sare  laes,
Not  trawande  þe  tale  þat  I  þe  to  schewed.
Hopez  ho  ot  may  be  harde  My  hondez  to  work?
&  et  I  avow  verayly  þe  avaunt  þat  I  made;
I  schal  eply  aayn  &  elde  þat  I  hyt,
&  sothely  send  to  Sare  a  soun  &  an  hayre.'
Þenne  swenged  forth  Sare  &  swer  by  hir  trawþe
Þat  for  lot  þat  Þay  laused  ho  laed  neuer.
'Now  innoghe:  hit  is  not  so,'  þenne  nurned  þe  Drytyn,
'For  þou  laed  alo,  bot  let  we  hit  one.'
With  þat  Þay  ros  vp  radly,  as  Þay  rayke  schulde,
&  setten  toward  Sodamas  Her  syt  alle  at  onez;
For  þat  cite  þerbysyde  watz  sette  in  a  vale,
No  mylez  fro  Mambre  mo  þen  tweyne,
Whereso  wonyed  þis  ilke  wy,  þat  wendez  with  oure  Lorde
For  to  tent  Hym  with  tale  &  teche  Hym  þe  gate.
Þen  glydez  forth  God;  þe  godmon  Hym  folez;
Abraham  heldez  Hem  wyth,  Hem  to  conueye
In  towarde  þe  cety  of  Sodamas  þat  synned  had  þenne
In  þe  faute  of  þis  fylþe.  Þe  Fader  hem  þretes,
&  sayde  þus  to  þe  segg  þat  sued  Hym  after:
'How  myt  I  hyde  Myn  hert  fro  Habraham  þe  trwe,
Þat  I  ne  dyscouered  to  his  corse  My  counsayl  so  dere,
Syþen  he  is  chosen  to  be  chef  chyldryn  fader,
Þat  so  folk  schal  falle  fro  to  flete  alle  þe  worlde,
&  vche  blod  in  þat  burne  blessed  schal  worþe?
Me  bos  telle  to  þat  tolk  þe  tene  of  My  wylle,
&  alle  Myn  atlyng  to  Abraham  vnhaspe  bilyue.
The  grete  soun  of  Sodamas  synkkez  in  Myn  erez,
&  þe  gult  of  Gomorre  garez  Me  to  wrath.
I  schal  lyt  into  þat  led  &  loke  Myseluen
[If]  þay  haf  don  as  þe  dyne  dryuez  on  lofte.
Þay  han  lerned  a  lyst  þat  lykez  me  ille,
Þat  þay  han  founden  in  her  flesch  of  fautez  þe  werst:
Vch  male  matz  his  mach  a  man  as  hymseluen,
&  fylter  folyly  in  fere  on  femmalez  wyse.
I  compast  hem  a  kynde  crafte  &  kende  hit  hem  derne,
&  amed  hit  in  Myn  ordenaunce  oddely  dere,
&  dyt  drwry  þerinne,  doole  alþer-swettest,
&  þe  play  of  paramorez  I  portrayed  Myseluen,
&  made  þerto  a  maner  myriest  of  oþer:
When  two  true  togeder  had  tyed  hemseluen,
Bytwene  a  male  &  his  make  such  merþe  schulde  conne,
Welnye  pure  paradys  mot  preue  no  better;
Ellez  þay  mot  honestly  ayþer  oþer  welde,
At  a  stylle  stollen  steuen,  vnstered  wyth  syt,
Luf-lowe  hem  bytwene  lasched  so  hote
Þat  alle  þe  meschefez  on  mold  mot  hit  not  sleke.
Now  haf  þay  skyfted  My  skyl  &  scorned  natwre,
&  henttez  hem  in  heþyng  an  vsage  vnclene.
Hem  to  smyte  for  þat  smod  smartly  I  þenk,
Þat  wyez  schal  be  by  hem  war,  worlde  withouten  ende.'
Þenne  ared  Abraham  &  alle  his  mod  chaunge[d],
For  hope  of  þe  harde  hate  þat  hyt  hatz  oure  Lorde.
Al  sykande  he  sayde:  'Sir,  with  Yor  leue,
Schal  synful  &  saklez  suffer  al  on  payne?
Weþer  euer  hit  lyke  my  Lorde  to  lyfte  such  domez
Þat  þe  wykked  &  þe  worþy  schal  on  wrake  suffer,
&  weye  vpon  þe  worre  half  þat  wrathed  Þe  neuer?
Þat  watz  neuer  Þy  won  þat  wrotez  vus  alle.
Now  fyfty  fyn  frendez  wer  founde  in  onde  toune,
In  þe  cety  of  Sodamas  &  also  Gomorre,
Þat  neuer  lakked  Þy  laue,  bot  loued  ay  trauþe,
&  retful  wern  &  resounable  &  redy  Þe  to  serue,
Schal  þay  falle  in  þe  faute  þat  oþer  frekez  wrot,
&  joyne  to  her  juggement,  her  juise  to  haue?
Þat  nas  neuer  Þyn  note,  vnneuened  hit  worþe,
Þat  art  so  gaynly  a  God  &  of  goste  mylde.'
'Nay,  for  fyfty,'  quoþ  þe  Fader,  '&  þy  fayre  speche,
&  þay  be  founden  in  þat  folk  of  her  fylþe  clene,
I  schal  forgyue  alle  þe  gylt  þurMy  grace  one,
&  let  hem  smolt  al  unsmyten  smoþely  at  onez.'
'Aa!  blessed  be  Þow,'  quoþ  þe  burne,  'so  boner  &  þewed,
&  al  haldez  in  Þy  honde,  þe  heuen  &  þe  erþe;
Bot,  for  I  haf  þis  talke  tatz  to  non  ille
if  I  mele  a  lyttel  more  þat  mul  am  &  askez.
What  if  fyue  faylen  of  fyfty  þe  noumbre,
&  þe  remnaunt  be  reken,  how  restes  Þy  wylle?'
'And  fyue  wont  of  fyfty,'  quoþ  God,  'I  schal  forete  alle
&  wythhalde  My  honde  for  hortyng  on  lede.'
'&  quat  if  faurty  be  fre  &  fauty  þyse  oþer:
Schalt  Þow  schortly  al  schende  &  schape  non  oþer?'
'Nay,  þafaurty  forfete,  et  fryst  I  a  whyle,
&  voyde  away  My  vengaunce,  þaMe  vyl  þynk.'
Þen  Abraham  obeched  Hym  &  loly  Him  þonkkez:
'Now  sayned  be  Þou,  Sauiour,  so  symple  in  Þy  wrath!
I  am  bot  erþe  ful  euel  &  vsle  so  blake,
For  to  mele  wyth  such  a  Mayster  as  mytez  hatz  alle.
Bot  I  haue  bygonnen  wyth  my  God,  &  He  hit  gayn  þynkez;
if  I  forloyne  as  a  fol  Þy  fraunchyse  may  serue.
What  if  þretty  þryuande  be  þrad  in  on  tounez,
What  schal  I  leue  of  my  Lorde,  [i]f  He  hem  leþe  wolde?'
Þenne  þe  godlych  God  gef  hym  onsware:
'et  for  þretty  in  þrong  I  schal  My  þro  steke,
&  spare  spakly  of  spyt  in  space  of  My  þewez,
&  My  rankor  refrayne  four  þy  reken  wordez.'
'What  for  twenty,'  quoþ  þe  tolke,  'vntwynez  Þou  hem  þenne?'
'Nay,  if  þou  ernez  hit  et,  ark  I  hem  grace;
If  þat  twenty  be  trwe,  I  tene  hem  no  more,
Bot  relece  alle  þat  regioun  of  her  ronk  werkkez.'
'Now,  aþel  Lorde,'  quoþ  Abraham,  'onez  a  speche,
&  I  schal  schape  no  more  þo  schalkkez  to  helpe.
If  ten  trysty  in  toune  be  tan  in  Þi  werkkez,
Wylt  Þou  mese  Þy  mode  &  menddyng  abyde?'
'I  graunt,'  quoþ  þe  grete  God,  'Graunt  mercy,'  þat  oþer;
&  þenne  arest  þe  renk  &  rat  no  fyrre.
&  Godde  glydez  His  gate  by  þose  grene  wayez,
&  he  conueyen  Hym  con  with  cast  of  his  ye;
&  als  he  loked  along  þereas  oure  Lorde  passed,
et  he  cryed  Hym  after  with  careful  steuen:
'Meke  Mayster,  on  Þy  mon  to  mynne  if  Þe  lyked,
Loth  lengez  in  on  leede  þat  is  my  lef  broþer;
He  syttez  þer  in  Sodomis,  þy  seruaunt  so  pouere,
Among  þo  mansed  men  þat  han  Þe  much  greued.
if  Þou  tynez  þat  toun,  tempre  Þyn  yre,
As  Þy  mersy  may  malte,  Þy  meke  to  spare.'
Þen  he  wendez,  wendez  his  way,  wepande  for  care,
Towarde  þe  mere  of  Mambre,  wepande  for  sorewe;
&  þere  in  longyng  al  nyt  he  lengez  in  wones,
Whyl  þe  Souerayn  to  Sodamas  sende  to  spye.
His  sondes  into  Sodamas  watz  sende  in  þat  tyme,
In  þat  ilk  euentyde,  by  aungels  tweyne,
Meuand  meuande  mekely  togeder  as  myry  men  onge,
As  Loot  in  a  loge  dor  lened  hym  alone,
In  a  porche  of  þat  place  pyt  to  þe  ates,
Þat  watz  ryal  &  ryche  so  watz  þe  renkes  seluen.
As  he  stared  into  þe  strete  þer  stout  men  played,
He  sye  þer  swey  in  asent  swete  men  tweyne;
Bolde  burnez  wer  þay  boþe  with  berdles  chynnez,
Ryol  rollande  fax  to  raw  sylk  lyke,
Of  ble  as  þe  brere-flour  whereso  þe  bare  scheweed.
Ful  clene  watz  þe  countenaunce  of  her  cler  yen;
Wlonk  whit  watz  her  wede  &  wel  hit  hem  semed.
Of  alle  feturez  ful  fyn  &  fautlez  boþe;
Watz  non  autly  in  ouþer,  for  aungels  hit  wern,
&  þat  þe  ep  vnderede  þat  in  þe  ate  syttez;
He  ros  vp  ful  radly  &  ran  hem  to  mete,
&  loe  he  loutez  hem  to,  Loth,  to  þe  grounde,
&  syþen  soberly:  'Syrez,  I  yow  byseche
Þat  e  wolde  lyt  at  my  loge  &  lenge  þerinne.
Comez  to  your  knaues  kote,  I  craue  at  þis  onez;
I  schal  fette  yow  a  fatte  your  fette  for  to  wasche;
I  norne  yow  bot  for  on  nyt  nee  me  to  lenge,
&  in  þe  myry  mornyng  e  may  your  waye  take.'
&  þay  nay  þat  þay  nolde  neno  howsez,
Bot  stylly  þer  in  þe  strete  as  þay  stadde  wern
Þay  wolde  lenge  þe  long  nat  &  logge  þeroute:
Hit  watz  hous  innoe  to  hem  þe  heuen  vpon  lofte.
Loth  laþed  so  longe  wyth  luflych  wordez
Þat  þay  hym  graunted  to  go  &  grut  no  lenger.
Þe  bolde  to  his  byggyng  bryngez  hem  bylyue,
Þat  [watz]  ryally  arayed,  for  he  watz  ryche  euer.
Þe  wyez  wern  welcom  as  þe  wyf  couþe;
His  two  dere  doterez  deuoutly  hem  haylsed,
Þat  wer  maydenez  ful  meke,  maryed  not  et,
&  þay  wer  semly  &  swete,  &  swyþe  wel  arayed.
Loth  þenne  ful  lytly  lokez  hym  aboute,
&  his  men  amonestes  mete  for  to  dyt:
'Bot  þenkkez  on  hit  be  þrefte  what  þynk  so  e  make,
For  wyth  no  sour  no  no  salt  seruez  hym  neuer.'
Bot  et  I  wene  þat  þe  wyf  hit  wroth  to  dyspyt,
&  sayde  softely  to  hirself:  'Þis  vn[s]auere  hyne
Louez  no  salt  in  her  sauce;  et  hit  no  skyl  were
Þat  oþer  burne  be  boute,  þaboþe  be  nyse.'
Þenne  ho  sauerez  with  salt  her  seuez  vchone,
Agayne  þe  bone  of  þe  burne  þat  hit  forboden  hade,
&  als  ho  scelt  hem  in  scorne  þat  wel  her  skyl  knewen.
Why  watz  ho,  wrech,  so  wod?  Ho  wrathed  oure  Lorde.
Þenne  seten  þay  at  þe  soper,  wern  serued  bylyue,
Þe  gestes  gay  &  ful  glad,  of  glam  debonere,
Welawynnely  wlonk,  tyl  þay  waschen  hade,
Þe  trestes  tylt  to  þe  woe  &  þe  table  boþe.
Fro  þe  seggez  haden  souped  &  seten  bot  a  whyle,
Er  euer  þay  bosked  to  bedde,  þe  borwatz  al  vp,
Alle  þat  weppen  myt  welde,  þe  wakker  &  þe  stronger,
To  vmbelye  Lothez  hous  þe  ledez  to  take.
In  grete  flokkez  of  folk  þay  fallen  to  his  atez;
As  a  scowte-wach  scarred  so  þe  asscry  rysed;
With  kene  clobbez  of  þat  clos  þay  clatz  on  þe  wowez,
&  wyth  a  schrylle  scarp  schout  þay  schewe  þyse  worde[z]:
'If  þou  louyez  þy  lyf,  Loth,  in  þyse  wones,
ete  vus  out  þose  ong  men  þat  ore-whyle  here  entred,
Þat  we  may  lere  hym  of  lof,  as  oure  lyst  biddez,
As  is  þe  asyse  of  Sodomas  to  seggez  þat  passen.'
Whatt!  þay  sputen  &  speken  of  so  spitous  fylþe,
What!  þay  eed  &  olped  of  estande  sore,
Þat  et  þe  wynd  &  þe  weder  &  þe  worlde  stynkes
Of  þe  brych  þat  vpbraydez  þose  broþelych  wordez.
Þe  godman  glyfte  with  þat  glam  &  gloped  for  noyse;
So  scharpe  schame  to  hym  schot,  he  schrank  at  þe  hert.
For  he  knew  þe  costoum  þat  kyþed  þose  wrechez,
He  doted  neuer  for  no  doel  so  depe  in  his  mynde.
'Allas!'  sayd  hym  þenne  Loth,  &  lytly  he  rysez,
&  bowez  forth  fro  þe  bench  into  þe  brode  ates.
What!  he  wonded  no  woþe  of  wekked  knauez,
Þat  he  ne  passed  þe  port  þe  p[er]il  to  abide.
He  went  forthe  at  þe  wyket  &  waft  hit  hym  after,
Þat  a  clyket  hit  clet  clos  hym  byhynde.
Þenne  he  meled  to  þo  men  mesurable  wordez,
For  harlotez  with  his  hendelayk  he  hoped  to  chast:
'Oo,  my  frendez  so  fre,  your  fare  is  to  strange;
Dotz  away  your  derf  dyn  &  derez  neuer  my  gestes.
Avoy!  hit  is  your  vylaynye,  e  vylen  yourseluen;
&  e  are  jolyf  gentylmen,  your  japez  ar  ille
Bot  I  schal  kenne  yow  by  kynde  a  crafte  þat  is  better:
I  haf  a  tresor  in  my  telde  of  tow  my  fayre  deter,
Þat  ar  maydenez  vnmard  for  alle  men  ette;
In  Sodamas,  þaI  hit  say,  non  semloker  burdes;
Hit  arn  ronk,  hit  arn  rype,  &  redy  to  manne;
To  samen  wyth  þo  semly  þe  solace  is  better.
I  schal  biteche  yow  þo  two  þat  tayt  arn  &  quoynt,
&  laykez  wyth  hem  as  yow  lyst,  &  letez  my  gestes  one.'
Þenne  þe  rebaudez  so  ronk  rerd  such  a  noyse
Þat  aly  hurled  in  his  erez  her  harlotez  speche:
'Wost  þou  not  wel  þat  þou  wonez  here  a  wye  strange,
An  outcomlyng,  a  carle?  We  kylle  of  þyn  heued!
Who  joyned  þe  be  jostyse  oure  japez  to  blame,
Þat  com  a  boy  to  þis  bor,  þaþou  be  burne  ryche?'
Þus  þay  þrobled  &  þrong  &  þrwe  vmbe  his  erez,
&  distresed  hym  wonder  strayt  with  strenkþe  in  þe  prece,
Bot  þat  þe  onge  men,  so  epe,  ornen  þeroute,
Wapped  vpon  þe  wyket  &  wonnen  hem  tylle,
&  by  þe  hondez  hym  hent  &  horyed  hym  withinne,
&  steken  þe  ates  ston-harde  wyth  stalworth  barrez.
Þay  blwe  a  boffet  inblande  þat  banned  peple,
Þat  þay  blustered,  as  blynde  as  Bayard  watz  euer;
Þay  lest  of  Lotez  logging  any  lysoun  to  fynde,
Bot  nyteled  þer  alle  þe  nyt  for  not  at  þe  last.
Þenne  vch  tolke  tyt  hem,  þat  hade  of  tayt  fayled,
&  vchon  roþeled  to  þe  rest  þat  he  reche  mot;
Bot  þay  wern  wakned  al  wrank  þat  þer  in  won  lenged,
Of  on  þe  vglokest  vnhap  þat  euer  on  erd  suffred.
Ruddon  of  þe  day-rawe  ros  vpon  vten,
When  merk  of  þe  mydnyt  mot  no  more  last.
Ful  erly  þose  aungelez  þis  haþel  þay  ruþen,
&  glopnedly  on  Godez  halue  gart  hym  vpryse;
Fast  þe  freke  ferkez  vp  ful  ferd  at  his  hert;
Þay  comaunded  hym  cof  to  cach  þat  he  hade,
'Wyth  þy  wyf  &  þy  wyez  &  þy  wlonc  detters,
For  we  laþe  þe,  sir  Loth,  þat  þou  þy  lyf  haue.
Cayre  tid  of  þis  kythe  er  combred  þou  worþe,
With  alle  þi  here  vpon  haste,  tyl  þou  a  hil  fynde;
Foundez  faste  on  your  fete;  bifore  your  face  lokes,
Bot  bes  neuer  so  bolde  to  blusch  yow  bihynde,
&  loke  e  stemme  no  stepe,  bot  strechez  on  faste;
Til  e  reche  to  a  reset,  rest  e  neuer.
For  we  schal  tyne  þis  toun  &  trayþely  disstrye,
Wyth  alle  þise  wyez  so  wykke  wytly  devoyde,
&  alle  þe  londe  with  þise  ledez  we  losen  at  onez;
Sodomas  schal  ful  sodenly  synk  into  grounde,
&  þe  grounde  of  Gomorre  gorde  into  helle,
&  vche  a  koste  of  þis  kythe  clater  vpon  hepes.'
Þen  laled  Loth:  'Lorde,  what  is  best?
If  I  me  fele  vpon  fote  þat  I  fle  mot,
Hov  schulde  I  huyde  me  fro  H[y]m  þat  hatz  His  hate  kynned
In  þe  brath  of  His  breth  þat  brennez  alle  þinkez?
To  crepe  fro  my  Creatour  &  know  not  wheder,
Ne  wheþer  His  fooschip  me  folez  bifore  oþer  bihynde.'
Þe  freke  sayde:  'No  foschip  oure  Fader  hatz  þe  schewed,
Bot  hily  heuened  þi  hele  fro  hem  þat  arn  combred.
Nov  wale  þe  a  wonnyng  þat  þe  warisch  myt,
&  He  schal  saue  hit  for  þy  sake  þat  hatz  vus  sende  hider,
For  þou  art  oddely  þyn  one  out  of  þis  fylþe,
&  als  Abraham  þyn  eme  hit  at  Himself  asked.'
'Lorde,  loued  He  worþe,'  quoþ  Loth,  'vpon  erþe!
Þen  is  a  cite  herbisyde  þat  Segor  hit  hatte,
Here  vtter  on  a  rounde  hil  hit  houez  hit  one.
I  wolde,  if  His  wylle  wore,  to  þat  won  scape.'
'Þenn  fare  forth,'  quoþ  þat  fre,  '&  fyne  þou  neuer,
With  þose  ilk  þat  þow  wylt  þat  þrenge  þe  after,
&  ay  goande  on  your  gate,  wythouten  agayn-tote,
For  alle  þis  londe  schal  be  lorne  longe  er  þe  sonne  rise.'
Þe  wye  wakened  his  wyf  &  his  wlonk  deteres,
&  oþer  two  myri  men  þo  maydenez  schulde  wedde;
&  þay  token  hit  as  tyt  &  tented  hit  lyttel;
Þafast  laþed  hem  Loth,  þay  leen  ful  stylle.
Þe  aungelez  hasted  þise  oþer  &  aly  hem  þratten,
&  enforsed  alle  fawre  forth  at  þe  atez:
Þo  wern  Loth  &  his  lef,  his  luflyche  deter;
Þer  sot  no  mo  to  sauement  of  cities  aþel  fyue.
Þise  aungelez  hade  hem  by  hande  out  at  þe  atez,
Prechande  hem  þe  perile,  &  beden  hem  passe  fast:
'Lest  e  be  taken  in  þe  teche  of  tyrauntez  here,
Loke  e  bowe  now  bi  bot;  bowez  fast  hence!'
&  þay  kayre  ne  con,  &  kenely  flowen.
Erly,  er  any  heuen-glem,  þay  to  a  hil  comen.
Þe  grete  God  in  His  greme  bygynnez  on  lofte
To  wakan  wederez  so  wylde;  þe  wyndez  He  callez,
&  þay  wroþely  vpwafte  &  wrastled  togeder,
Fro  fawre  half  of  þe  folde  flytande  loude.
Clowdez  clustered  bytwene  kesten  vp  torres,
Þat  þe  þik  þunder-þrast  þirled  hem  ofte.
Þe  rayn  rueled  adoun,  ridlande  þikke
Of  felle  flaunkes  of  fyr  &  flakes  of  soufre,
Al  in  smolderande  smoke  smachande  ful  ille,
Swe  aboute  Sodamas  &  hit  sydez  alle,
Gorde  to  Gomorra,  þat  þe  grounde  laused,
Abdama  &  Syboym,  þise  ceteis  alle  faure
Al  birolled  wyth  þe  rayn,  rostted  &  brenned,
&  ferly  flayed  þat  folk  þat  in  þose  fees  lenged.
For  when  þat  þe  Helle  herde  þe  houndez  of  heuen,
He  watz  ferlyly  fayn,  vnfolded  bylyue;
Þe  grete  barrez  of  þe  abyme  he  barst  vp  at  onez,
Þat  alle  þe  regioun  torof  in  riftes  ful  grete,
&  clouen  alle  in  lyttel  cloutes  þe  clyffez  aywhere,
As  lauce  leuez  of  þe  boke  þat  lepes  in  twynne.
Þe  brethe  of  þe  brynston  bi  þat  hit  blende  were,
Al  þo  citees  &  her  sydes  sunkken  to  helle.
Rydelles  wern  þo  grete  rowtes  of  renkkes  withinne,
When  þay  wern  war  of  þe  wrake  þat  no  wye  achaped;
Such  a  omerly  arm  of  ellyng  þer  rysed,
Þerof  clatered  þe  cloudes,  þat  Kryst  myt  haf  rawþe.
Þe  segge  herde  þat  soun  to  Segor  þat  ede,
&  þe  wenches  hym  wyth  þat  by  þe  way  foled;
Ferly  ferde  watz  her  flesch  þat  flowen  ay  ilyche,
Trynande  ay  a  hye  trot,  þat  torne  neuer  dorsten.
Loth  &  þo  luly-whit,  his  lefly  two  deter,
Ay  foled  here  face,  bifore  her  boþe  yen;
Bot  þe  balleful  burde,  þat  neuer  bode  keped,
Blusched  byhynden  her  bak  þat  bale  for  to  herkken.
Hit  watz  lusty  Lothes  wyf  þat  ouer  he[r]  lyfte  schulder
Ones  ho  bluschet  to  þe  bure,  bot  bod  ho  no  lenger
Þat  ho  nas  stadde  a  stiffe  ston,  a  stalworth  image,
Al  so  salt  as  ani  se,  &  so  ho  et  standez.
Þay  slypped  bi  &  sye  hir  not  þat  wern  hir  samen-feres,
Tyl  þay  in  Segor  wern  sette,  &  sayned  our  Lorde;
Wyth  lyt  louez  vplyfte  þay  loued  Hym  swyþe,
Þat  so  His  seruauntes  wolde  see  &  saue  of  such  woþe.
Al  watz  dampped  &  don  &  drowned  by  þenne;
Þe  ledez  of  þat  lyttel  toun  wern  lopen  out  for  drede
Into  þat  malscrande  mere,  marred  bylyue,
Þat  not  saued  watz  bot  Segor,  þat  sat  on  a  lawe.
Þe  þre  ledez  þerin,  Loth  &  his  deter;
For  his  make  watz  myst,  þat  on  þe  mount  lenged
In  a  stonen  statue  þat  salt  sauor  habbes,
For  two  fautes  þat  þe  fol  watz  founde  in  mistrauþe:
On,  ho  serued  at  þe  soper  salt  bifore  Drytyn,
&  syþen,  ho  blusched  hir  bihynde,  þahir  forboden  were;
For  on  ho  standes  a  ston,  &  salt  for  þat  oþer,
&  alle  lyst  on  hir  lik  þat  arn  on  launde  bestes.
Abraham  ful  erly  watz  vp  on  þe  morne,
Þat  alle  nat  much  niye  hade  no  mon  in  his  hert,
Al  in  longing  for  Loth  leyen  in  a  wache;
Þer  he  lafte  hade  oure  Lorde  he  is  on  lofte  wonnen;
He  sende  toward  Sodomas  þe  syt  of  his  yen,
Þat  euer  hade  ben  an  erde  of  erþe  þe  swettest,
As  aparaunt  to  paradis,  þat  plantted  þe  Drytyn;
Nov  is  hit  plunged  in  a  pit  like  of  pich  fylled.
Suche  a  roþun  of  a  reche  ros  fro  þe  blake,
Askez  vpe  in  þe  arye  &  vsellez  þer  flowen,
As  a  fornes  ful  of  flot  þat  vpon  fyr  boyles
When  bryt  brennande  brondez  ar  bet  þeranvnder.
Þis  watz  a  uengaunce  violent  þat  voyded  þise  places,
Þat  foundered  hatz  so  fayr  a  folk  &  þe  folde  sonkken.
Þer  þe  fyue  citees  wern  set  nov  is  a  see  called,
Þat  ay  is  drouy  &  dym,  &  ded  in  hit  kynde,
Blo,  blubrande,  &  blak,  vnblyþe  to  nee;
As  a  stynkande  stanc  þat  stryed  synne,
Þat  euer  of  synne  &  of  smach  smart  is  to  fele.
Forþy  þe  derk  Dede  See  hit  is  demed  euermore,
For  hit  dedez  of  deþe  duren  þere  et;
For  hit  is  brod  &  boþemlez,  &  bitter  as  þe  galle,
&  not  may  lenge  in  þat  lake  þat  any  lyf  berez,
&  alle  þe  costez  of  kynde  hit  combrez  vchone.
For  lay  þeron  a  lump  of  led,  &  hit  on  loft  fletez,
&  folde  þeron  a  lyt  fyþer,  &  hit  to  founs  synkkez;
&  þer  water  may  walter  to  wete  any  erþe
Schal  neuer  grene  þeron  growe,  gresse  ne  wod  nawþer.
If  any  schalke  to  be  schent  wer  schowued  þerinne,
Þahe  bode  in  þat  boþem  broþely  a  monyth,
He  most  ay  lyue  in  þat  loe  in  losyng  euermore,
&  neuer  drye  no  dethe  to  dayes  of  ende.
&  as  hit  is  corsed  of  kynde  &  hit  coostez  als,
Þe  clay  þat  clenges  þerby  arn  corsyes  strong,
As  alum  &  alkaran,  þat  angre  arn  boþe,
Soufre  sour  &  saundyuer,  &  oþer  such  mony;
&  þer  waltez  of  þat  water  in  waxlokes  grete
Þe  spuniande  aspaltoun  þat  spyserez  sellen;
&  suche  is  alle  þe  soyle  by  þat  se  halues,
Þat  fel  fretes  þe  flesch  &  festred  bones.
&  þer  ar  tres  by  þat  terne  of  traytoures,
&  þay  borgounez  &  beres  blomez  ful  fayre,
&  þe  fayrest  fryt  þat  may  on  folde  growe,
As  orenge  &  oþer  fryt  &  apple-garnade,
Also  red  &  so  ripe  &  rychely  hwed
As  any  dom  myt  deuice  of  dayntyez  oute;
Bot  quen  hit  is  brused  oþer  broken,  oþer  byten  in  twynne,
No  worldez  goud  hit  wythinne,  bot  wyndowande  askes.
Alle  þyse  ar  teches  &  tokenes  to  trow  vpon  et,
&  wittnesse  of  þat  wykked  werk,  &  þe  wrake  after
Þat  oure  Fader  forferde  for  fylþe  of  þose  ledes.
Þenne  vch  wye  may  wel  wyt  þat  He  þe  wlonk  louies;
&  if  He  louyes  clene  layk  þat  is  oure  Lorde  ryche,
&  to  be  couþe  in  His  courte  þou  coueytes  þenne,
To  se  þat  Semly  in  sete  &  His  swete  face,
Clerrer  counseyl,  counseyl  con  I  non,  bot  þat  þou  clene  worþe.
For  Clopyngnel  in  þe  compas  of  his  clene  Rose,
Þer  he  expounez  a  speche  to  hym  þat  spede  wolde
Of  a  lady  to  be  loued:  'Loke  to  hir  sone
Of  wich  beryng  þat  ho  be,  &  wych  ho  best  louyes,
&  be  ryt  such  in  vch  a  bore  of  body  &  of  dedes,
&  folþe  fet  of  þat  fere  þat  þou  fre  haldes;
&  if  þou  wyrkkes  on  þis  wyse,  þaho  wyk  were,
Hir  schal  lyke  þat  layk  þat  lyknes  hir  tylle.'
If  þou  wyl  dele  drwrye  wyth  Drytyn  þenne,
&  lelly  louy  þy  Lorde  &  His  leef  worþe,
Þenne  confourme  þe  to  Kryst,  &  þe  clene  make,
Þat  euer  is  polyced  als  playn  as  þe  perle  seluen.
For,  loke,  fro  fyrst  þat  He  lyt  withinne  þe  lel  mayden,
By  how  comly  a  kest  He  watz  clos  þere,
When  venkkyst  watz  no  vergynyte,  ne  vyolence  maked,
Bot  much  clener  watz  hir  corse,  God  kynned  þerinne.
&  efte  when  He  borne  watz  in  Beþelen  þe  ryche,
In  wych  puryte  þay  departed;  þaþay  pouer  were,
Watz  neuer  so  blysful  a  bour  as  watz  a  bos  þenne,
Ne  no  schroude  hous  so  schene  as  a  schepon  þare,
Ne  non  so  glad  vnder  God  as  ho  þat  grone  schulde.
For  þer  watz  seknesse  al  sounde  þat  sarrest  is  halden,
&  þer  watz  rose  reflayr  where  rote  hatz  ben  euer,
&  þer  watz  solace  &  songe  wher  sorhatz  ay  cryed;
For  aungelles  with  instrumentes  of  organes  &  pypes,
&  rial  ryngande  rotes  &  þe  reken  fyþel,
&  alle  hende  þat  honestly  mot  an  hert  glade,
Aboutte  my  lady  watz  lent  quen  ho  delyuer  were.
Þenne  watz  her  blyþe  Barne  burnyst  so  clene
Þat  boþe  þe  ox  &  þe  asse  Hym  hered  at  ones;
Þay  knewe  Hym  by  His  clannes  for  Kyng  of  nature,
For  non  so  clene  of  such  a  clos  com  neuer  er  þenne.
&  if  clanly  He  þenne  com,  ful  cortays  þerafter,
Þat  alle  þat  longed  to  luþer  ful  lodly  He  hated,
By  nobleye  of  His  norture  He  nolde  neuer  towche
Ot  þat  watz  vngoderly  oþer  ordure  watz  inne.
et  comen  lodly  to  þat  Lede,  as  lazares  monye,
Summe  lepre,  summe  lome,  &  lomerande  blynde,
Poysened,  &  parlatyk,  &  pyned  in  fyres,
Drye  folk  &  ydropike,  &  dede  at  þe  laste,
Alle  called  on  þat  Cortayse  &  claymed  His  grace.
He  heled  hem  wyth  hynde  speche  of  þat  þay  ask  after,
For  whatso  He  towched  also  tyd  tourned  to  hele,
Wel  clanner  þen  any  crafte  cowþe  devyse.
So  clene  watz  His  hondelyng  vche  ordure  hit  schonied,
&  þe  gropyng  so  goud  of  God  &  Man  boþe,
Þat  for  fetys  of  His  fyngeres  fonded  He  neuer
Nauþer  to  cout  ne  to  kerue  with  knyf  ne  wyth  egge;
Forþy  brek  He  þe  bred  blades  wythouten,
For  hit  ferde  freloker  in  fete  in  His  fayre  honde,
Displayed  more  pryuyly  when  He  hit  part  schulde,
Þenne  alle  þe  toles  of  Tolowse  mot  tyt  hit  to  kerue.
Þus  is  He  kyryous  &  clene  þat  þou  His  cort  askes:
Hov  schulde  þou  com  to  His  kyth  bot  if  þou  clene  were?
Nov  ar  we  sore  &  synful  &  sovly  vchone;
How  schulde  we  se,  þen  may  we  say,  þat  Syre  vpon  throne?
is,  þat  Mayster  is  mercyable,  þaþou  be  man  fenny,
&  al  tomarred  in  myre  whyle  þou  on  molde  lyuyes;
Þou  may  schyne  þurschryfte,  þaþou  haf  schome  serued,
&  pure  þe  with  penaunce  tyl  þou  a  perle  worþe.
Perle  praysed  is  prys  þer  perre  is  schewed,
Þahym  not  derrest  be  demed  to  dele  for  penies.
Quat  may  þe  cause  be  called  bot  for  hir  clene  hwes,
Þat  wynnes  worschyp  abof  alle  whyte  stones?
For  ho  schynes  so  schyr  þat  is  of  schap  rounde,
Wythouten  faut  oþer  fylþe  if  ho  fyn  were,
&  wax  euer  in  þe  worlde  in  weryng  so  olde,
et  þe  perle  payres  not  whyle  ho  in  pyese  lasttes;
&  if  hit  cheue  þe  chaunce  vncheryst  ho  worþe,
Þat  ho  blyndes  of  ble  in  bour  þer  ho  lygges,
Nobot  wasch  hir  wyth  wourchyp  in  wyn  as  ho  askes,
Ho  by  kynde  schal  becom  clerer  þen  are.
So  if  folk  be  defowled  by  vnfre  chaunce,
Þat  he  be  sulped  in  sawle,  seche  to  schryfte,
&  he  may  polyce  hym  at  þe  prest,  by  penaunce  taken,
Wel  bryter  þen  þe  beryl  oþer  browden  perles.
Bot  war  þe  wel,  if  þou  be  waschen  wyth  water  of  schryfte,
&  polysed  als  playn  as  parchmen  schauen,
Sulp  no  more  þenne  in  synne  þy  saule  þerafter,
For  þenne  þou  Drytyn  dyspleses  with  dedes  ful  sore,
&  entyses  Hym  to  tene  more  trayþly  þen  euer,
&  wel  hatter  to  hate  þen  hade  þou  no  waschen.
For  when  a  sawele  is  satled  &  sakred  to  Drytyn,
He  holly  haldes  hit  His  &  haue  hit  He  wolde;
Þenne  efte  lastes  hit  likkes,  He  loses  hit  ille,
As  hit  were  rafte  wyth  vnryt  &  robbed  wyth  þewes.
War  þe  þenne  for  þe  wrake:  His  wrath  is  achaufed
For  þat  þat  ones  watz  His  schulde  efte  be  vnclene,
Þahit  be  bot  a  bassyn,  a  bolle  oþer  a  scole,
A  dysche  oþer  a  dobler,  þat  Drytyn  onez  serued.
To  defowle  hit  euer  vpon  folde  fast  He  forbedes,
So  is  He  scoymus  of  scaþe  þat  scylful  is  euer.
&  þat  watz  bared  in  Babyloyn  in  Baltazar  tyme,
Hov  harde  vnhap  þer  hym  hent  &  hastyly  sone,
For  he  þe  vesselles  avyled  þat  vayled  in  þe  temple
In  seruyse  of  þe  Souerayn  sumtyme  byfore.
if  e  wolde  tyt  me  a  tom  telle  hit  I  wolde,
Hov  charged  more  watz  his  chaunce  þat  hem  cherych  nolde
Þen  his  fader  forloyne  þat  feched  hem  wyth  strenþe,
&  robbed  þe  relygioun  of  relykes  alle.
Danyel  in  his  dialokez  devysed  sumtyme,
As  et  is  proued  expresse  in  his  profecies,
Hov  þe  gentryse  of  Juise  &  Jherusalem  þe  ryche
Watz  disstryed  wyth  distres,  &  drawen  to  þe  erþe.
For  þat  folke  in  her  fayth  watz  founden  vntrwe,
Þat  haden  hyt  þe  hye  God  to  halde  of  Hym  euer;
&  He  hem  haled  for  His  &  help  at  her  nede
In  mukel  meschefes  mony,  þat  meruayl  [is]  to  here.
&  þay  forloyne  her  fayth  &  foled  oþer  goddes,
&  þat  wakned  His  wrath  &  wrast  hit  so  hye
Þat  He  fylsened  þe  faythful  in  þe  falce  lawe
To  forfare  þe  falce  in  þe  faythe  trwe.
Hit  watz  sen  in  þat  syþe  þat  Zedethyas  rengned
In  Juda,  þat  justised  þe  Juyne  kynges.
He  sete  on  Salamones  solie  on  solemne  wyse,
Bot  of  leaute  he  watz  lat  to  his  Lorde  hende:
He  vsed  abominaciones  of  idolatrye,
&  lette  lyt  bi  þe  lawe  þat  he  watz  lege  tylle.
Forþi  oure  Fader  vpon  folde  a  foman  hym  wakned:
Nabigodenozar  nuyed  hym  swyþe.
He  pursued  into  Palastyn  with  proude  men  mony,
&  þer  he  wast  wyth  with  werre  þe  wones  of  þorpes;
He  hered  vp  alle  Israel  &  hent  of  þe  beste,
&  þe  gentylest  of  Judee  in  Jerusalem  biseged,
Vmbewalt  alle  þe  walles  wyth  wyes  ful  stronge,
At  vche  a  dor  a  doty  duk,  &  dutte  hem  wythinne;
For  þe  borwatz  so  bygge  baytayled  alofte,
&  stoffed  wythinne  with  stout  men  to  stalle  hem  þeroute.
Þenne  watz  þe  sege  sette  þe  cete  aboute,
Skete  skarmoch  skelt,  much  skaþe  lached;
At  vch  brugge  a  berfray  on  basteles  wyse
Þat  seuen  syþe  vch  a  day  asayled  þe  ates;
Trwe  tulkkes  in  toures  teueled  wythinne,
In  bigge  brutage  of  borde  bulde  on  þe  walles;
Þay  fet  &  þay  fende  of,  &  fylter  togeder
Til  two  er  ouertorned,  et  tok  þay  hit  neuer.
At  þe  laste,  vpon  longe,  þo  ledes  wythinne,
Faste  fayled  hem  þe  fode,  enfannined  monie;
Þe  hote  hunger  wythinne  hert  hem  wel  sarre
Þen  any  dunt  of  þat  douthe  þat  dowelled  þeroute.
Þenne  wern  þo  rowtes  redles  in  þo  ryche  wones;
Fro  þat  mete  watz  myst,  megre  þay  wexen,
&  þay  stoken  so  strayt  þat  þay  ne  stray  myt
A  fote  fro  þat  forselet  to  forray  no  goudes.
Þenne  þe  kyng  of  þe  kyth  a  c

Íîâ³ òâîðè