Ïðî÷èòàíèé :  887
|
Òâîð÷³ñòü |
Á³îãðàô³ÿ |
Êðèòèêà
ÃÓËßÉ-ÏÎËÅ
Ëåæèòü Ãóëÿé-Ïîëå â êðîâ³ ³ â ñëüîçàõ,
Ïîòîïòàíå, ñìåðòþ ðîçîðàíå,
 áîìáîâèõ êðàòåðàõ ³ ÷åðåïàõ,
 ã³ëüçàõ,
 îæóãàõ,
 ì'ÿçàõ,
 òð³ñêàõ...
² íàâ³òü íå êðÿ÷óòü âîðîíè —
Æàõàþòüñÿ êðóêè, ìèíàþòü çäàëÿ, —
Øê³ðèòüñÿ æàñêî, ñìåðäèòü çåìëÿ.
Ñìåðäèòü ³ äóøèòü ôîñôîðîì ³ òðîòèëîì,
Ïàëåíèì ì'ÿñîì ³ äèíàì³òîì...
² âæå íå çáàãíåø òóò, äå æ áóëî ò³ëî?!
Äå áóëè î÷³?! Äå æ òóò ìîãèëè?!
Äå ìàòåð³, à äå ä³òè!?
 ñìåð÷àõ çåìë³, â ãåêàòîìáàõ ðó¿í,
 ÷îðíèõ ðîçäçÿïëåíèõ êðàòåðàõ
³ä ä³òåé, â³ä äð³áíèõ, ò³ëüêè ïèë îäèí...
² íå ïëà÷å ìàòè, ³ íå òóæèòü äçâ³í,
² í³õòî âæå ¿õ íå çáèðàòèìå.
Íå ïðèãîðíå ¿õ â³òåð — ëèø ñàæà ñàìà.
Áðàò áðàòà íå çíàéäå, ³ ñåñòåð íåìà.
² ä³òÿì óæå ìàòåð³â íå çíàéòè.
² íàâ³òü íå çíàòè, äå æ ñòàâèòü õðåñòè? —
ϳðîêñèë³íîâèé ñìîð³ä ³ ïèë.
̳ëüéîíè ìåðö³â îá³éøëèñü áåç ìîãèë.
Ðîçìåòàí³ êîñò³ çãíèþòü áåç õðåñòà...
Ãåé, òè æ, Çåìëÿ ìîÿ çîëîòà!
Ïåðåä êèì, ïåðåä ÷èì çàâèíèëà ºñè?
² ÿêèõ íå êîðìèëà ùå êðóê³â!?
Òà ³ õòî íå çíóùàâñÿ ç òâ êðàñè?!
² ÿêèõ áðàêóâàëî ùå Þäèíèõ ñèë,
Ùîá ³ êîñò³ ä³ä³âñüê³ ï³äíåñëè ç ìîãèë
É ïåðåì³øàëè
Ç êîñòÿìè îíóê³â?!
Ìîâ÷èòü Ãóëÿé-Ïîëå, ìîâ÷èòü Ãóëÿé-Ïîëå,
Ñïàëåíå õòèâ³ñòþ é çðàäîþ Þäèíîþ,
² ëåæàòü éîãî ä³òè — ëåæàòü ñîêîëè...
² í³õòî íå ñêàæå í³êîëè-í³êîëè,
Ùî é âîíè, ùî é âîíè æ áóëè ëþäè.
Ãåé, ³ áóëè ëþäè — ãîðä³ îðëè!
Ò³ëüêè æ ïðîñò³ é íå ëóêàâ³ áóëè.
Î âè, ùî öåé êåëèõ ñòðàøíèé ï³äíåñëè,
×è ñàì³ æ âè éîãî ïèëè?!
Íå òóæèòü ä³â÷èíà, íå ïëà÷å ñåñòðà,
² ðóê íå ëàìຠìàòóñÿ ñòàðà, —
Îäïëàêàëè äîñòà — íå ÷óòè í³äå.
ͳ â³òåð íå ⳺, í³ êðóê íå ïàäå.
² ïòàøêà òóæëèâà ò³êຠòàêîæ...
Ãåé, òè. Çåìëå ìîÿ!
Çà ùî æ!?
Çà òå, ùî Òè äèêà áóëà ³ ïë³äíà,
ßñíà, ÿê ÷åðâîíà êàëèíà,
Çà òå, ùî Òè ñîíöþ áëèçüêà ³ ð³äíà
² ìèëà, ÿê òàÿ ä³â÷èíà!
Çà òå, ùî Òè â çëèäíÿõ ðîñëà, à öâ³ëà!
Ùî Âîë³ â³ò÷èçíîþ çàâæäè áóëà.
Ãð³ìëèâà, ñï³âëèâàÿ Çåìëå ìîÿ! —
Õòî æ ðîçñóäèòü!? ßêèé ñóä³ÿ!?
Ìîâ÷èòü Ãóëÿé-Ïîëå, æàñêå ³ ðóäå.
À ñòð³ëêà ïîìàëó ³äå òà é ³äå...
Õàé ³äå. Õàé ñò³êຠæàëîáè ìèòü.
Õàé æàõòèòü öÿ çåìëÿ é ìîâ÷èòü.
Íåõàé íåìèíó÷³ñòü ïðèñóä âåäå.'
Õàé ñòð³ëêà äî ðèñêè éäå, —
Àæ ïîêè íå ñòàíå íà ãðàí³ îò³é,
Ùî ñòî¿òü Ñòðàøíèé Ñóä íà í³é,
Àæ ïîêè íå êðèêíå õòîñü â ìðÿö³ ñòðàøí³é
Æàñêå é íåâáëàãàííå — «ÑÒ²É!!!»
Ñõèòíóëèñü òóìàíè, ÿê ôàòà-ìîðãàíà.
Õòîñü óæå êëè÷å. Äåñü óæå ìàíèòü...
Âæå â³òåð æàëîáó â³äáóâ, ³ âñòàº,
² õìàðó íåñå, ÿê çíàìåíî ñâîº.
Âæå â³òåð øóìèòèü ³ ïîëèí ãóäå...
...Õòîñü òàì ïîíóðíèé, ìîâ ò³íü, ³äå, —
Ñòóïຠçàäóìëèâèé ³ ìîâ÷àçíèé
 êåðå¿ ñâî¿é áîéîâ³é.
² ê³íü äåñü, çàñ³äëàíèé, êîâàíèé âæå,
Ïðÿäå îäíèì âóõîì ³ òîñêíî ³ðæå,
² îêîì êðèâàâèì ó í³÷ ïîçèðà...
Òî íå ò³íü — òî ñòðàøíà ìàðà.
Âñòຠâ³ä ðîçðèòèõ ìîãèë ³ ðó¿í,
²äå Ãóëÿé-Ïîëå — ïðîõîäèòü îäèí.
²äå ìîâ÷àçíèé ³ áë³äèé, ìîâ òóìàí, —
Ãð³çíèé,ñòðàøíèé îòàìàí.
²äå îòàìàí ïî ðó¿íàõ, ìîâ ò³íü.
Ñòóïà íà óëàìêàõ óñ³õ ïîêîë³íü.
Íàä êðàòåðîì ÷îðíèì ïîíóðî ñòàº.
Ðóêîþ çàòðèìóº ñåðöå ñâîº.
Òîðêຠíîãîþ òðè ÷åðåïè â³í —
² ÷îðíèé,
³ æîâòèé,
³ á³ëèé îäèí:
...Ïðàïðàä³ä áóâ,
Ïðàä³ä...
² ñèí...
Áóëî Ãóëÿé-Ïîëå, áóëî Ãóëÿé-Ïîëå! -
ßê áóðÿíå ìîðå, êèï³ëî é ãóëî.
Áóëè â íüîãî ä³òè, ãåé, áóëè ñîêîëè!
² íå áóëî ñèëè òàêî¿ í³êîëè,
Ùîá ñêîðèëî, ùîá ¿õ çíåñëî.
Òðè ÷åðåïè ïîâí³ ñèðî¿ çåìë³...
Ñåêóíäè á³æàòü ó ¿äó÷³é ³ìë³ —
Ñòð³ëêà ³äå äî ñâ ìåòè...
Òà í³ùî íå âèïîâíþº ïóñòîòè.
Ìàðåâî áë³äíå, õèñòêå, ÿê îìàíà, —
Ôàòà-ìîðãàíà, ôàòà-ìîðãàíà.
³òåð øóìèòü. ² ïîëèí ãóäå.
² ê³íü ³ðæå...
Òà í³õòî íå éäå!
Íå ÷óº í³õòî ³ íå áà÷èòü éîãî,
Ìîâ íåìຠðîäó òîãî!
Ìîâ íåìຠâæå ãîðäèõ,
ëèø íèö³ é ïîê³ðí³, —
ͳê÷åìí³ ïðîðîêè, ³ áðåõóíè,
Äð³áíåíüê³ ïîë³òèêè é ãîâîðóíè,
² ïàðàë³òèêè... — ëèøå âîíè —
Ïðîäàí³, çðàäæåí³ ³ íåâ³ðí³.
Ìå÷ íå òðèìàºòüñÿ â ¿õí³é ðóö³,
² ïåðåëÿê íà ëèö³.
Î, äå Òè, Ìóæí³é, Ïðîñòèé ³ Âåëèêèé —
Áëàãîñëîâåííèé íà ìå÷ ³ áî¿!?!.
Âèáóõàþòü âîïëåì, âèáóõàþòü êðèêîì, —
Æäóòü Òåáå ñèðîòè òâî¿, é êàë³êè,
É íåâ³äîìùåí³ ìàëÿòà òâî¿!
Óäàð ãðîìàìè. Ñìåð÷åì ïðèéäè.
² ïîâåäè!
² ïîâåäè...
Î, äå Òè, Ãð³çíèé, Ñòðàøíèé, Íåïîáîðíèé!?
ßê Áîã, Âîãíåëèêèé! ßê çåìëÿ, ×îðíèé!
Ìå÷ Ïðàâîñóääÿ! Êàðà Ãîñïîäíÿ! —
Äå æ Òè —
Ìåñíèêó âñåíàðîäíèé!?!
Áåçæàë³ñíèé, ³ íåâáëàãàííèé,
² áåçðîçñóäíèé, ³ ïðåäêîâ³÷íèé.
²ç âñ³õ æîðñòîêèõ ºäèíî ïðàâèé!
Ñòðàøíèé,
Àïîêàë³ïòè÷íèé!
Íåïîâèííàÿ êðîâ — êëÿòüáà Òâîÿ.
Òè — ºäèíèé ç óñ³õ Ñóä³ÿ.
Ò³íü Òâîÿ õîäèòü. ³òåð ãóäå...
²äå ïî ê³ñòêàõ â³í.
²äå...
²äå!!!
(Ñòð³ëêà äîõîäèòü ñâ ìåæ³). —
Õîäîþ òÿæêîþ ³äå, ìîâ ÷óæèé,
Âäèâëÿºòüñÿ ìîâ÷êè äî ñåðöÿ ñâîãî, —
Äèâèòüñÿ âãëèá — ³ íå áà÷èòü éîãî, —
 ìóêàõ, â âîãí³ îáåðíóëîñü â òàêèé
Êàì³íü
Îáñìàëåíèé ³ òÿæêèé.
³í âèõîäèòü íà äèêå áåñêèääÿ ðó¿í.
Ìîâ ÷îðíèé îðåë, ïîçèðຠîäèí.
³òåð êåðåþ éîìó ðîçäèìà...
— Íåìà!.. Ùå îðëÿò íåìà...
Ùå ëåæàòü ì³æ ðîçðèòèõ ä³ä³âñüêèõ ìîãèë.
Ùå êîâòàþòü ãëèíó, ñëüîçè ³ ïèë.
Ùå ¿õ íå îêðèëèâ â³ä÷àé ³ ãí³â
Äëÿ ñòðàøíîñóäíèõ áî¿â.
Êåëèõ íå ïîâåí. Ùå êðàïëÿ ïàäå.
Ùå ñòð³ëêà Äî ðèñêè ñâ ³äå...
³í ïåñòèòü åôåñ ³ æäå:
...Âàì ìàëî íà ñâ³ò³ ñèð³ò ³ êàë³ê?!?
Ãðÿäå æ
Ì ² É !
Ð ² Ê !!
² ñâèñíå ³í òàê, ùî òóìàí âïàäå.
Çàñòîãíå çåìëÿ ³ çàãóäå.
Çàäâèãòèòü Ãóëÿé-Ïîëå íåáà÷åíî ùå.
² — ëÿâ³íà ïîòå÷å, —
Íåâáëàãàííà. Áåçîäâ³÷íà.
Ñòðàøíà. Àïîêàë³ïòè÷íà.
² ïðèá'þòü âîíè ñåðöå, ìîâ ñòÿã, íà ñòîâï³...
² âñòàíóòü êàë³êè... ² âñòàíóòü ñë³ï³...
² êèíóòüñÿ þí³... Ìóæí³... Ñòàð³...
² ñåñòðè ç´âàëòîâàí³, ³ ìàòåð³...
² äèòÿ ïîäàâàòèìå êð³ñ ³ íàá³é
 öåé ñâÿòèé, ñòðàøíîñóäíèé á³é...
Ïðîêîòèòüñÿ ñìåð÷.
É íå ïîìîæå í³ «Áîæå ì³é!»,
² íå âðÿòóº «Ïðîá³» ïîâàëåíèõ íèöü...
Ãåé, â³äì³ðÿíî æ áóäå òà é ì³ðîþ ãîæîþ!
Çàãàòÿòüñÿ êðàòåðè ê³ñòêàìè âîðîæèìè,
×åðåïàìè ãðàá³æíèê³â ³ ä³òîâáèâöü.
Íàä ãîëîâàìè ´âàëò³âíèê³â ³ ïàñêóä
Äîâãîòåðïåëèâ³ äîâåðøàòü Ñóä.
² ðîçâ³þòü ïèë. ² ðîçâ³þòü ïðàõ.
² ëÿæóòü ñàì³ íà ÷óæèõ ê³ñòêàõ.
² â³òåð íàä íèìè, ÿê ùèò, ïðèá'º —
ßê Ìå÷ Ïðàâîñóääÿ — ³ì'ÿ Òâîº.
Ëåæàòèìóòü òàê, ùîá êîëèñü ðîçöâ³ñòè.
Ëåæàòèìóòü âñ³. ² íàä âñ³ìè — Òè
² ñåðöå Òâîº. ² íå â³çüìå ¿õ òë³íü —
Îô³ðóâàíèõ
 ³ì'ÿ ïîêîë³íü.
Ïëèâòèìóòü ñâ³òè ìèìî ñåðöÿ Òâîãî.
Öâ³ñòèìå ÷åáðåöü. ² íå áóäå òîãî,
Õòî á Òåáå îñóäèâ çà ä³ëà Òâî¿, —
Òàêîãî
Íåìà ñó䳿!
À ÿêùî äåñü º — óáèé ³ éîãî!
Ùîá çíàâ ì³ðó ãîðÿ Òâîãî.
Ïëèâòèìóòü ñâ³òè ìèìî ñåðöÿ Òâîãî.
Ãóñòèìå íàä ìàêàìè ñîíÿøíèé ãîíã.
² ãóñòèìå â â³êàõ Òâîº ³ì'ÿ —
ªäèíèé, íàéá³ëüøèé ç óñ³õ Ñóä³ÿ!
Áëàãîñëîâåííèé. Ìîãóòí³é, ÿê íèâè ³ ñèíü.
³÷íèé
 ñ å ð ö ÿ õ ï î ê î ë ³ í ü !
ѳ÷åíü, 1944 ð. Òåðíîï³ëü.
|
|
