Ïðî÷èòàíèé :  383
|
Òâîð÷³ñòü |
Á³îãðàô³ÿ |
Êðèòèêà
ÁÓÄÅÍͲ IJÀËÎÃÈ ÍÀ ÁÎËÞײ ÒÅÌÈ
I.
“×è äîáðå â³ä³éòè â³ä áàòüê³âùèíè
³ âåñü ñâ³é â³ê ïðîæèòè â ÷óæèí³?
(Õî÷ áè ÿê³ áóëè íà òå ïðè÷èíè!)”
ß çíàþ, ùî òè ñêàæåø, äðóæå, — “ͳ!
Õòî ðàç ï³øîâ ó ñâ³ò, ùîá íå âåðòàòèñü,
òîé á³ëü ³ ãð³õ ðàõóº â ìíîæèí³:
íå ìîæå â³í íà ð³äíó çåìëþ ñòàòè,
í³ æèòîì íà ÷îðíîçåì³ ðîñòè,
í³ êîðåíåì ó ãëèáèíó âðîñòàòè,
í³ ñëîâîì ð³äíèì, òåïëèì ³ ïðîñòèì,
ä³ëèòèñÿ ç ëþäüìè, íåíà÷å õë³áîì,
àí³ â ïðèéäåøíº çâîäèòè ìîñòè
ñèí³â ñèíàìè é âíóêàìè — ìàë³ áî
â îáëè÷÷³ íåâìèðóùîñò³ íàðîäó
ïîë³òèêè, ùî âïðàâî éäóòü ÷è âë³âî.”
“Òàê. Åì³´ðàíò — áåç äîìó, ³ áåç ðîäó,
ìàíäð³âíèêîì ñàìîòí³ì éäå ó ñâ³ò,
ïëàíåòè äèâíó ï³çíຠïðèðîäó,
â³äãàäóº ïðàäàâí³é ëþäñüêèé ì³ò
³ â÷èòüñÿ æèòè ç ã³äí³ñòþ, íà âîë³,
÷óæèõ áàòüê³â âèâ÷àòè çàïîâ³ò,
³, çðîçóì³âøè ñóòü ñêëàäíî¿ äîë³
íàðîäó, ùî ñòðàæäຠâ³ä ïðîêàçè,
øóêຠë³ê³â — âïåðòî ³ ïîâîë³ —
³ ãèíå â ðîë³ ö³é, ÿê êàì³êàäçå.”
II.
“×è ìîæíà æèòè â ñâ³ò³ áåç ëþáîâ³,
áåç í³æíîñò³, áåç ëþäñüêîãî òåïëà,
áåç äðóæíüî¿ ³ ùèðî¿ ðîçìîâè?
Ñêð³çü ðîçöâ³ëè çðàäëèâ³ êâ³òè çëà:
÷åñíîòà íèí³ — õàìñòâà ïàíóâàííÿ,
ï³äëîòà ïàâóòèííÿ ðîçïëåëà…
×è âñ³ øëÿõè âåäóòü â ðîç÷àðóâàííÿ?
Íåâæå íå áóäå çà ëþáîâ ³ òðóä
ñë³â âäÿ÷íîñò³, çàïëàòè ³ ïðèçíàííÿ?
ßê ñïëÿìèòü ÷èñòó äóøó ëàéêè áðóä,
ÿê çàïëþº áðåõíÿ âñå íàéäîðîæ÷å,
ùî ëèøèòüñÿ ç îìð³ÿíèõ ñïîðóä?
×è ó ô³íàë³ æèòòºâî¿ ïðîù³
óæå íåìà ðÿòóíêó äëÿ äóø³,
ùîá ó æèòò³ ëèøèòèñü ïåðåìîæöåì?”
“Æèòòÿ — íå òîðã. Äóìêè ïðî çèñê ëèøè!
Ëþáîâ — ñàìà â ñîá³ º çèñê ïðåêðàñíèé
óñ³ì, êîìó âîíà — æèòòÿ ðóø³é,
õòî â³ðíèé ñàì ñîá³ ³ ì𳿠âëàñí³é.”
III.
“Äå òâ³é ÷èòà÷, ïîåòå-åì³´ðàíòå?
Õòî êóïèòü â³ðø³â íàáîë³ëèõ òîì?
Íàâ³ùî äîòîðêàºøñÿ äî ðàí òè
ñòàðîãî ñëîâà òâîð÷èì äîëîòîì?
Ñàìîòí³é òè — í³õòî íå çíຠõòî òè!
Æèâè, ÿê âñ³! ×îìó á íå éòè ç ãóðòîì?
×îìó áåç ãîíîðàðó é çàîõîòè
ïëåêàºø äèâíèé öåé àíàõðîí³çì?
— Âìèðຠìîâà íàøà, äîí ʳõîòå,
íå â ìîä³ ë³áåðàëüíèé ãóìàí³çì!
³çüìè îñü ìîâó êðàùî¿ ç ³ìïåð³é,
ïðèéìè íîâèé ³ âñåìîãóòí³é “³çì”
³ â³ä÷èíè ñîá³ â ìàéáóòíº äâåð³:
òàì — çàì³ñòü êíèã — êîìï’þòåð ³ åêðàí
òâ³é âïëèâ íà ìàñè ïîíåñóòü â åòåð³
ìîãóòí³øå, í³æ Á³áë³ÿ, Êîðàí…
Íå íàæèâåø âåëèêîãî äîáðà òè,
ÿê áóäåø ëèø îñòàíí³é ç ìîã³êàí!”
“Ñïàñèá³ çà ïîðàäó, ëþáèé áðàòå.
ß çíàþ: òè ãîâîðèø áåç çëîáè,
òà â ìåíå âæå í³ÿê íå â³ä³áðàòè
òîãî, ùî ÿ âñ³ì ñåðöåì ïîëþáèâ.
Ö³ëþùèé ë³ê ó ðîçïà÷³ ³ òóç³
ö³íí³øèé çà êîøòîâíîñòåé ñêàðáè:
ïîåç³ÿ — îäíà ³ç òèõ ³ëþç³é,
ùî íàäàþòü æèòòþ ³ ãëóçä ³ ñìàê;
³ç íåþ ìè — â äîâ³÷íîìó ñîþç³.
À ìîâà ð³ëüíèê³â ³ êîæóì’ÿê,
áàáóñü íåãðàìîòíèõ, äÿäüê³â óïåðòèõ —
íå äàñòü ñåáå óñìåðòíèòè í³ÿê:
íå ðàç ïðèçíà÷óâàâ ¿¿ äî ñìåðò³
âñåñèëüíèé ³ìïåðàòîðñüêèé äåêðåò,
àëå âîíà óæå íå ìîæå âìåðòè
ïîêè æèâèé õî÷à á îäèí ïîåò.”
IV.
Îñü çíîâó — ñìåðòü. ² çâóæóºòüñÿ êîëî
áëèçüêèõ ëþäåé, ùî ðàçîì éøëè â æèòòÿ,
³ äèøå ïóñòêîþ þðáà íàâêîëî,
³ áëèæ÷ຠí³ðâàíà íåáóòòÿ.
Âñå, ùî â æèòò³ çäîáóâ, ùî ìàâ, ÷èì æèâ, —
ï³ä çíàêîì â³÷íîñò³ — ëèø ñóºòà…
Õòî â³ðè ëàñêó-êàçêó çàñëóæèâ,
òîé íàãîðîäè æäå íà òîìó ñâ³ò³ —
(õî÷à çà íèì í³õòî ùå íå òóæèâ…)
×è âàðòî áåç ³ëþç³é ³ áåç ì³ò³â
ïðîæèòè çàéâèé äåíü íà ö³é çåìë³
â áåçãëóçäîãî ñòðàæäàííÿ ëèõîë³òò³?
×è âàðòî éòè ó íåïðîãëÿäí³é ìë³
äî öèõ ï³çíàíü, ùî íåäîñòóïí³ ëþäÿì?
Âåñü ïîñòóï ëþäñòâà — ³ãðàøêè ìàë³
ó êîñìîñ³, ùî áóâ, ³ º, ³ áóäå…
ßêèé æèòòÿ ëþäñüêîãî ñåíñ ³ çì³ñò?
×èì âèïîâíèòè áåçïðîñâ³òí³é áóäåíü?”
“Ëþäèíà íà ïëàíåò³ — ìîâ òóðèñò,
ùî ðàç â æèòò³ ïî¿õàâ â Óêðà¿íó:
âáèðàé ó ñåáå àòìîñôåðó ì³ñò
³ ïðîñò³ð ï³ëü, ³ ìîâó ñîëîâ’¿íó,
³ âåëè÷ ã³ð, ³ êâ³òêó ó ðîñ³,
øóêàé â þðá³ çàõîâàíó ëþäèíó —
ìîëèñÿ ïðîìèíàþ÷³é êðàñ³.”
1982
|
|
