Ïðî÷èòàíèé :  156
|
Òâîð÷³ñòü |
Á³îãðàô³ÿ |
Êðèòèêà
ÄÓÌÊÀ ÍÎвËÜÑÜÊÀ
Ïîíàä³ ìíîþ âñå ðåâå
Êîøëàòèé ïðèâèä õóðòîâèíè…
À äå â³í íèí³, ÿê æèâå
Òîé ÷îëîâ³ê ³ç Óêðà¿íè,
Ùî áèâ îäâ³÷íó ìåðçëîòó,
² êëàâ ìåí³ êàì³íí³ ñò³íè,
² êëÿâ ïîëÿðíó òåìíîòó,
² çâ³ñòêè æäàâ ³ç Óêðà¿íè?
Éîìó â áàðàö³ ñíèâñÿ ñòåï,
Ïîëÿ ââèæàëèñü êð³çü çà⳿.
Êîð³ííÿì â ìåíå ïðîðîñòå
Éîãî ñòðàæäàííÿ-íîñòàëüã³ÿ.
Éîìó â áàðàö³ ñíèâñÿ á³é,
Òîé, çà Êàðåëüñüêèé ïåðåøèéîê,
² êóëåìåòíèé âîãíåâ³é,
Ùî ãðóäè áîëÿ÷å ïðîø躅
Ïîâ³â éîãî ïåêåëüíèé ñîí
×åðåç ï³âíî÷³ á³ë³ ãîíè,
Ïîâ³â ó ñâ³é òàêè æ ïîëîí,
Çâ³ëüíèâøè ç ô³íñüêîãî ïîëîíó.
Ïðîñèâ-ìîëèâ:
- ³éíà ãóäå…
Ïóñò³òü! Äóäèòü ìåí³ Äóä³íêà.
Áî ñåðöå êðîâ’þ ³ç³éäå.
Çåìëÿ â íåâîë³, ä³òè é æ³íêà…
Òàì ê³íåöü òðóä ì³é ðîçòîïòàâ.
ß ïîâåí ïîìñòè ³ â³äâàãè…
Íà ò³é çåìë³ ÿ âèðîñòàâ…
Ïóñò³òü, òîâàðèø Çàâåíÿã³í.
- Íå ãàðÿ÷èñÿ, ìîëîäå.
Íàì â³äêðèâàòü ïîëÿðí³ ñêðèí³.
Êàòàì íà ãîëîâè âïàäå
Òâ³é, ÷îëîâ³÷å, àëþì³í³é…
Ç ìàíäàòîì Ëåí³íà ñþäè
Êîëèñü ïðèéøîâ øóêà÷ Óðâàíöåâ,
Ùîá ìè çðîñòèëè òóò ñàäè –
Çåìë³ ÿñí³ ïðîòóáåðàíö³…
…Ùå ð³ê ìèíå, à ìîæå, â³ê –
² ç Óêðà¿íè äî ñòîëèö³
Ïøåíè÷íèé ïðèéäå ÷îëîâ³ê,
Ùîá Ìàâçîëåºâ³ âêëîíèòüñÿ.
 ïðîì³ííÿ ñòåïó ãîëîñíå
Æèòòÿ íîâèé ùå ïóñòèòü ïàã³í…
Âîãíåì ïî ñåðöþ øìàãîíå –
 ñò³í³ Êðåìë³âñüê³é: «Çàâåíÿã³í..»
Íåñè íàñ, ÷àñå, â äîáðèé ëåò
²ç âèðó ë³ò äî ùàñíèõ ïðàãíåíü,
Ùîá ÷îëîâ³ê íà ñâ³é ïîðòðåò
Äèâèâñü íà âèñòàâö³ äîñÿãíåíü…
…ß íå Íîðèëüñüê ùå. Ïåëåíà
Äî ìåíå êðàäåòüñÿ ³ç íî÷³.
Ëèø â ñ³÷í³ ñîíöå âèðèíà
Íà äåíü ì³é äîâãèé ³ ðîáî÷èé.
Ìî¿ ì³öí³ áóä³âíèêè!
Ñàì³ ç «áóðæóéêàìè» â áàðàö³,
À âæå áóäóþòü íà â³êè
Ãëèáîê³ øàõòè ³ ïàëàöè.
Äî íèõ, ÿê çì³é, ïîâçå öèíãà,
Áî ÿ æ íåçíàíà Êðàéíÿ ϳâí³÷.
¯ì çâ³ñòêà ç äîìó äîðîãà,
Íåìîâ ïî÷óëè òðåò³õ ï³âí³â…
² ðàä³ñòü äóøó ïîòðÿñå:
Òðàâíåâà ñòèõíå êàíîíàäà!
˳òàê ïîëÿðíèé ïðèíåñå
Ïîñèëêó – ñêðèíüêó ñàìîñàäó.
Ìàõðà, áðàòâà! ßêà ìàõðà!
Çàêóðèì, ñõîäüòåñÿ äî êóïè.
Òî æ ìàòè íàòîâêëà ñòàðà
 ãó÷í³é, ÿê äçâ³í, ñíàðÿäí³é ñòóï³.
² çíîâó ñòåï éîìó ÿñí³â…
Øóêàé, øóêàé, äàëåêèé òàòêó,
 ïîñèëö³ ôîòî äâîõ ñèí³â –
Ìàëåíüêó äîâîºííó êàðòêó.
Ñâîþ íàä³þ çáåðåæè
 õîëîäíèõ íîðàõ-íåïîêîðàõ.
À ÿê áîëèòü, òî ïîòóæè…
Íå ÷óòè æ… Ãóðêîòÿòü ìîòîðè…
…Äîðîãó îëåíþ äî ã³ð
Çàãîðîäèëè ñí³ãîïàäè,
² â³í ïîáð³â äî ëþäñüêèõ í³ð
Òåïëà øóêàòè ³ ïîðàäè.
 æèòò³ íå â³äàâ áàòîãà…
² äîáðó äóøó òðóáíî êëèêàâ,
 äîâ³ð³ ìîðäó ïðîñòÿãàâ
Äî ñòåïîâîãî ÷îëîâ³êà.
² áðàâ ç ðóêè éîãî êðèõòè
Ì’ÿêèìè ñèçèìè ãóáàìè,
² îæèâàâ, ùîá äàë³ éòè
 ïîëÿðíå ñÿéâî, â äèâí³ áðàìè.
Ëþäñüê³é äîâ³ð³ íà ïëå÷å
Õèëèâ â³í ïëåòèâî ðîãàòå
², âòàìóâàâøè ñåðöÿ ùåì,
²øîâ äî äíÿ ÷åðåç çàãàòè.
ßê ïî íîæàõ, ïî ìåðçëîò³
³í í³ñ ñâîþ ã³ðêîòó-ëèõî.
Éîãî çà òðèäåâ’ÿòü ñâ³ò³â
Òðèâîæíà æäàëà îëåíèõà…
Éîìó óæå êîëîññÿ øåïîò³ëî,
Éîãî êðèëüìè âæå êëèêàëè æíèâàðêè,
×åðâîíå ñîíöå ñõîäèëî íàä ñòåïîì
² ðîçëèâàëîñÿ â äçâ³íêèõ äæåðåëàõ,
Ùî, ÿê ëîøàòà, âèá³ãàëè ç ÿðó.
À «Äóãëàñ» òîé í³ÿê çëåò³òü íå ìîæå,
Êîëåñà, áà÷, éîìó ïîçàìåðçàëè.
Òà â³ä³ðâàâñü â³ä õóãè ³ â³ä ìåíå,
 îñòàíí³é ðåéñ ï³øîâ äî Êðàñíîÿðñüêà,
Áî ò³ êîëåñà ëþäè ðîç³ãð³ëè
Äèõàííÿì ³ ãàðÿ÷èìè ñëîâàìè…
Ùî íå êàæ³òü, à â³í äî áîëþ ì³é,
Öåé ÷îëîâ³ê, ³ õë³áîðîá, ³ âî¿í,
Öåé ñòåïîâèê, ùî çâ³â ìåíå ³ç êðèãè.
Íåõàé ëåòèòü. ß ìóæíîñò³ éîìó
Ç ñâî¿õ ãëèáèí â³äðîäæåíèõ ïîçè÷ó
Òà ïîäàðóþ ùå íà â³÷íèé ñïîìèí
Áåíòåæí³ ñíè ³ âèäèâà ïðî ñåáå.
Ç âàãîíà â³í ñòóïíå íà ³íøèé á³ê,
Ùî íå ñòð³÷àëè é «øóìó» íå ðîáèëè.
×è, ìîæå, ñîðîì ï³ê éîãî çà òå,
Ùî äóìàëè ïðî íüîãî îäíîñåëüö³…
Òà âèéäå ìàòè ç õë³áîì äî âîð³ò,
Ç òèì õë³áîì, ùî çîñòàâèâ ñîðîê øîñòèé,
² âêëîíèâñÿ äî ñàìî¿ çåìë³
Ñâî¿é òàê³é ãîðüîâàí³é äèòèí³,
Ñâî¿é ã³ðê³é íà䳿 ³ ÷åêàííþ.
Ç êóòêà ñóñ³äè ç³éäóòüñÿ äî õàòè
(À äåõòî íå ïðèéäå, áî ñëîâî «çðàäíèê»
Ëåæàòèìå, ÿê ïåñ, á³ëÿ ïîðîãà),
² ñàìîãîí ðîçâ’ÿæå ÿçèêè,
² ðîçì’ÿêøèòü ñåðöÿ, é çâîëîæèòü î÷³,
À ÷îëîâ³ê ³ç ÷îðíî¿ âàë³çêè
(Íà êëÿìî÷êàõ ó íå¿ – «USA»,
Ç Àìåðèêè âîçèëè ðàö³îíè…
²ç íåþ ñòàðøèé ñèí, ÿê ï³äðîñòå,
Ùå ¿õàòèìå â ³íñòèòóò âñòóïàòè…)
Ñèíàì ä³ñòàíå ðàäîù³-ãîñòèíö³:
Âèäåëêè äâ³ – áëèñêó÷³ íåðæàâ³éêè,
Ùî âèïèëÿâ ç ï³âí³÷íîãî ìåòàëó…
À ïîò³ì «çðàäíèê» ï³äå â ñèâèé ñòåï,
Âïàäå íà ñõèë Âèñîêî¿ ìîãèëè
² áóäå ïëàêàòü çà óñ³ ðîêè
Òà ñõëèïóâàòè, ÿê ìàëà äèòèíà.
Íó ùî òè, ùî òè, äðóæå, íå òóæè,
ß æ ìóæíîñò³ ç ãëèáèí òîá³ ïîçè÷èâ
Òà ùå æ ïîðàäóâàâ íà â³÷íèé ñïîìèí
Áåíòåæí³ ñíè ³ âèäèâà ïðî ñåáå…
À âæå íà ðàíîê çíîâó ïîâåäå
Þíàöüêà äàâíÿ òÿãà äî ìîòîð³â.
² ÌÒÑ çíàéîìà… ³ êîìáàéí…
² æàéâîðîí ó íåá³… â³òåð ç ïîëÿ…
Ùîâå÷îðà êàçàí îêðîïó ç ïå÷³
Äðóæèíà çíîâó áóäå ïîäàâàòè,
Ùîá çìèòè ïèë, ìàçóò éîìó ³ âòîìó…
À âæå ÿê ïðèéäå ñïðàâåäëèâèé äåíü,
Ïðèøëþòü ç Ìîñêâè ìàëåíüêèé ïàï³ðåöü,
 ÿêîìó Ïðàâäà âèâåäå ñëîâà,
Ùî ðÿäîâèé ³ç ô³íñüêî¿ â³éíè
Íå çàâèíèâ í³êîìó ³ íå çðàäèâ,
À çíà÷èòü, ³ ñóäèìîñò³ éîìó
Ïî âñüîìó, ëþäè äîáð³, íå íàëåæèòü…
Äîäîìó ïðèéäå ç ïîëÿ ÷îëîâ³ê,
À «çðàäíèê»-ïåñ ç³éøîâ ³ç äâîðó â áåçâ³ñòü…
Çàêðóòèòü ñòåïîâà ïøåíè÷íà õóãà,
Çàêðóòèòü òðóä âàæêèé ³ ïîâíîçåðíèé.
² õë³á ñèïíå ç çàñ³êè ³ äî ñòîëó.
Ïðîêîëå îðäåí ÷îëîâ³ê íåçâè÷íî
Óïåðøå äî ñâÿòêîâîãî êîñòþìà…
À ÿ, Íîðèëüñüê, ÿê ïàì’ÿòíèê éîìó,
Ðÿñòó ³ ìîëîä³þ â ðîçáóäîâ³.
Ïðèéøëè äî ìåíå íèí³ äîáðîâîëüö³
Ç òåïëèöÿìè, áàëåòîì ³ ï³ñíÿìè…
À äèì, ÿê ³ òîä³, íàä êîìá³íàòîì
Ñêëÿí³º âðàç â³ä ëþòîãî ìîðîçó.
ß äóìàþ ñâîþ õîëîäíó äóìó:
²ç â³÷íîñò³, ³ç ìåðçëîòè í³ìî¿
ϳäâîäÿòüñÿ ³ éäóòü ó ëþäè ëþäè…
À õòî òî âàì ³ç ðàííÿ äî ñìåðêàííÿ
Çà æàéâîðîì ïëèâå â ñòåïó ãàðÿ÷³ì?
ß ñíþñü éîìó, ìåíå â³í ïðîêëèíàº,
Àëå í³êóäè âæå íå ïðîæåíå, -
ß â íüîãî óâ³éøîâ íàâ³êè.
|
|
